Renée Merkestijn

Als mens zijn we dagelijks het meest betrokken bij wat dicht bij ons is, bij mensen en situaties die we van nabij kennen of tenminste als nabij herkennen. We zijn het meest betrokken bij onszelf als individu. Dan komen de groepen van klein tot groot waartoe we behoren, het gezin, de familie, de buurt, je collega’s of klanten, de gemeente, de provincie, de regio, het land, Europa, het continent, de wereld.

Mensen leren kennen kost tijd en energie, die zijn allebei beperkt, dus mensen leren kennen heeft een bepaald maximum. Hoe groter de groep, hoe meer het accent verschuift van kennen naar herkennen. Voor de meeste mensen geldt dat ze een kleine groep kennen, een iets grotere groep herkennen, maar dan is er een grens, daarbuiten zijn ze minder betrokken. Die grens ligt voor veel mensen bij maximaal een land. Europa of de wereld is voor de meeste mensen te abstract, te onpersoonlijk, die mensen daar kennen of herkennen ze niet meer.

Wat er momenteel gebeurt is dat de wereld steeds groter wordt economisch en politiek gezien. Degenen die in de internationale handel of politiek zitten, kennen en herkennen mensen in die allergrootste groepen wel, maar de meeste mensen lukt dat niet meer. Zoiets is ook niet te forceren, omdat mensen nu eenmaal van nature betrokken zijn bij mensen die ze kennen of tenminste herkennen, waar ze bij betrokken zijn.  

Ieder mens heeft een andere focus en een ander bereik in kennen en herkennen, dus in betrokkenheid. Dat verschilt en daar is nooit iets mis mee. Helaas zie je dat er verwijten worden gemaakt naar beide kanten. Mensen die focussen op hele grote groepen zoals Europa of op de internationale gemeenschap verwijten anderen te regionaal of te nationalistisch te denken, dus te weinig betrokken te zijn met hun grote groepen. Mensen die focussen op kleinere groepen, maken degenen die op Europa of internationale gemeenschap focussen weer het verwijt te weinig betrokken te zijn met hun kleine groepen.

Betrokkenheid groeit van nature van binnenuit, vanuit contact met elkaar. Zo leer je elkaar kennen, zo leer je elkaar ook herkennen. Respecteer elkaars mogelijkheden en grenzen daarin. Het gaat niet om het ‘formaat’ van betrokkenheid, het gaat om de diepgang ervan. Hoezeer ben je in staat elkaar te kennen en op zijn minst te herkennen, hoezeer ben je daadwerkelijk betrokken bij de groepen waarop je focust in jouw leven? En in hoeverre kun je erkennen en herkennen dat andere mensen het heel anders kunnen zien en ervaren dan jijzelf?