Renée Merkestijn

Dopamine is een stofje dat ons lichaam aanmaakt als we ons langere tijd inspannen, wat een gevoel van beloning geeft. Als we focussen op een taak die inspanning vereist, welke dan ook, neemt onze dopamine geleidelijk toe en neemt na beëindiging geleidelijk af. Dan kom je weer terug op je dopamine basisniveau. Dopamine houdt ons al die tijd gemotiveerd.

Het duurt bij inspanning ongeveer een kwartier voordat dopamine toeneemt. Dat eerste kwartier is de beroemde drempel of weerstand, dan worden we nog makkelijk afgeleid en dat maakt elke taak lastig voor ons. Daarna wordt het makkelijker door de toename van dopamine, we raken gemotiveerd door het plezier dat dit geeft. We komen in de flow. Als we die weerstanden vaker overwinnen, wat vaker langdurige taken op ons nemen, wordt het ook weer makkelijker om het vaker zo te doen. Dus eigenlijk voelen we ons het meest gelukkig bij langdurige focus en inspanning, zoals lezen, studeren, werken, lichaamsbeweging, ons huishouden doen, etc.

We hebben echter manieren gevonden om die gewenste hoge dopamineniveaus acuut te bereiken, zonder langdurige inspanning. Denk aan suikers eten, scrollen op social media, drank en drugs. Die geven meteen dat fijne beloningsgevoel. Probleem is, ons dopamineniveau schiet snel omhoog, maar schiet ook snel weer terug. Niet alleen terug naar het basisniveau, maar zelfs onder dat basisniveau. Een 5+ in dopamine geeft daarna een 5- in dopamine. Dan voelen we ons slecht, moe en somber. En als we vaker op die 5- zitten, dus vaker onze tijd besteden aan bijvoorbeeld scrollen op social media, dan raakt onze dopamine uitgeput en komen we in depressies en lethargie terecht, dan ontbreekt zingeving.

De enige manier om je prettig en gemotiveerd te voelen in je leven, is je dopamineniveau op een natuurlijke manier hoog zien te houden. Dus je enerzijds meer te richten op dingen die langdurige aandacht nodig hebben en je dopamineniveau verhogen en versterken. Anderzijds door snel genot via social media of suikers of drank verminderen, omdat die je dopamine uitputten en je uiteindelijk depri en lusteloos en ongemotiveerd zullen maken.