Renée Merkestijn

We leven in een tijd waarin de oude paradigma’s plaatsmaken voor nieuwe paradigma’s. Dit betekent dat ieder mens zich in een overgangsfase bevindt. Oude visies worden afgebroken en gaan plaatsmaken voor nieuwe, zowel individueel en collectief. Dan kunnen er botsingen ontstaan tussen oud en nieuw.

We hebben in een tijd geleefd waarin het fysieke en materiële het belangrijkste was en eigenbelang voorop stond. Nu komen we in een tijd waarin het geestelijke belangrijker wordt en het besef van gezamenlijkheid, van eenheid groeit.

De veranderingen zal je vooral in jezelf merken. Je gaat andere zaken waardevol vinden, je wordt  kritischer worden op een wereld van eigenbelang. Maar je merkt ook dat je sommige van deze patronen nog leeft, dat je er waarde aan hecht  uit gewoonte. Dus je ontdekt tegenstrijdigheden op in jezelf, innerlijk botst het. Je moet alles wat je gelooft gaan heroverwegen, een nieuw waardesysteem voor jezelf bouwen.

Het individu verandert altijd sneller dan het collectief. Je krijgt als veranderend individu te maken met een wereld die langer bij het oude blijft dan jij. Ook dit geeft botsingen. Het is daarom voor de gehele mensheid best een lastige tijd met veel innerlijke en uiterlijke botsingen.

Besef dat je het in deze overgangsfase eigenlijk niet meer weet waar je naar toe wilt, het oude valt weg, maar het nieuwe is er nog niet. Dit niet weten geldt voor de meeste mensen. Soms zal je het oude willen, soms het nieuwe en soms misschien allebei. Een nieuwe visie heeft tijd nodig om uit te kristalliseren. Heb daarom geduld met jezelf en anderen.

Accepteer je eigen tegenstrijdigheden en onderzoek ze nader, zonder jezelf te forceren nu al een besluit te nemen over de toekomst. Je hebt de tijd, heb geduld. Juist het willen forceren brengt de lastige botsingen in jezelf en in de wereld.

Alles wat bestaat is één groot creatief bewustzijn. We zijn zowel een creatie van dat bewustzijn, als een deel daarvan. We hebben dezelfde eigenschappen, zijn zelf ook creatief, want alles is één. Het bewustzijn breidt zich eeuwig uit en doet dit met liefde en plezier. Creativiteit en de hele schepping ontstaat vanuit liefde en plezier, dat zijn dan ook de kenmerken van onze natuurlijke staat.

Op enig moment bedachten we dat we los konden staan van alles, de gedachte aan afscheiding. Omdat we creatieve krachten hebben, creëerden we deze ervaring voor onszelf. Alleen is het een illusie, een fantasie, want in werkelijkheid zijn we allemaal één.

De afscheidingsfantasie kenmerkt zich door het idee dat we in een lichaam zitten, afgescheiden van alle bewustzijn, dus alleen. Om anderen te bereiken moeten we tijd en ruimte zien te overbruggen. Om het als lichaam goed te hebben, moeten we leuke dingen uit de wereld zien te verkrijgen en nare dingen af te weren. Zo ontstaan angst en oordeel en lijden. Je creëert dus een fantasiewereld, gekenmerkt door afscheiding, waarin je minder liefde en plezier ervaart.

Het is eenvoudig onderscheid maken tussen je natuurlijke staat en je afscheidingsfantasie. Op het moment dat je liefde en plezier ervaart, ben je in je natuurlijke staat. Zo niet, zit je in de fantasie. Die fantasie projecteer je op de wereld, die dan al je angsten en oordelen toont, wat we dan zien als werkelijkheid, al is het fantasie. Om de wereld te veranderen, dien je niet de wereld, de spiegel te veranderen, maar je innerlijk, want daar komt de wereld uit voort.

Dus hoe doe je dat praktisch? Alles wat vanuit plezier en liefde ontstaat, is je ware aard, je natuurlijke staat. Alles wat afscheiding geeft, al je angsten en oordelen, alle ellende die je in de wereld ziet, is deel van de fantasie en jouw projectie van de afscheidingsfantasie.

Ga daarom niet continu op de ellende in de wereld letten, want dan bevestig je vaak ongemerkt je afscheidingsfantasie.  De snelste weg is continu te leven vanuit liefde en plezier. Ga bewust letten op het goede, doe dingen waar jij en andere mensen blij van worden, ofwel ga leven vanuit je natuurlijke staat van plezier en liefde. Dat is geen egoïsme, maar de enige manier om de nare zaken in de wereld te veranderen, omdat die slechts een projectie van je eigen geest zijn.

Verander je geest in een positieve geest, dan verander je de wereld in een positieve wereld.

We zijn onderweg om onze ego-gestuurde wereld te veranderen in een eenheid-gestuurde wereld. In deze tijd wordt het egoïsche denken steeds zichtbaarder. Dat is onprettig, maar je kan dingen pas veranderen als je je bewust bent van wat er gebeurt.

Het ego denkt in zijn lijf te zitten en omringd te zijn door de wereld, daar los van te staan en wilt fysiek overleven. Hij probeert de leuke dingen uit de wereld te graaien en de nare dingen weg te meppen. Dus hij focust op graaien en meppen.

Het ego heeft niet in de gaten dat alles één groot bewustzijn is, één groot organisme. Hij heeft niet door dat als hij iets van een ander afneemt, hij het geheel ondermijnt en dus ook zichzelf. Hij snapt niet dat als hij een ander aanvalt, in wezen zichzelf aanvalt. Dit omdat hij zich afgescheiden voelt en nooit één met de omringende wereld. Niet alleen als je fysiek graait en mept, ondermijn je jezelf en anderen, maar ook energetisch. Als je anderen bijvoorbeeld voortdurend oordeelt en aanvalt, verzwak je jezelf en kan je ziek worden of oordeel en aanvallen aantrekken.

Je ziet de levenshouding van het ego in het klein en in het groot, redeneren vanuit eigenbelang en van daaruit meppen en graaien. Het ego gaat romantische relaties aan met iemand waar hij wat aan heeft, standje graaien. Maar o wee als iemand niet aan zijn eisen voldoet, dan gaat hij in standje meppen, dan is de ander de belichaming van al het slechte. Ook in het groot worden landen maatjes als dit hun eigenbelang dient, maar dat kan makkelijk omslaan in vijandschap als de ander niet meer zo nuttig is, dan voeren ze oorlog.

Het belangrijkste is om het anders te leren doen. Vanuit liefde en eenheid te leven. Dit is niet altijd makkelijk in een ego-gestuurde wereld, maar de enige weg.  

Het vereist ten eerste veel zelfonderzoek. Waar handel je ongemerkt vanuit eigenbelang, waar houd je je bezig met graaien en meppen? Als je meer gaat denken vanuit liefde en eenheid, verander je de wereld ook. Veroordeel het graaien en meppen van jezelf en anderen niet. Besef dat we in wezen onze verbinding met onszelf en de wereld kwijt zijn en dit intriest is. Het ego verbergt altijd een vraag om liefde en eenheid. Dus vraag je altijd af, hoe kan ik de problemen met meer liefde beantwoorden, vanuit meer vrede, rust, plezier, etc.

Het vraagt ten tweede niet op het graaien en meppen van anderen zelf ook weer te reageren met graaien en meppen. De ander willen corrigeren kan uit het ego voortkomen en correctie wordt door die ander vaak ook weer als aanval ervaren. Dan kan de meest liefdevolle weg zijn tijdelijk wat afstand te nemen. Er komt altijd een moment dat mensen gaan inzien dat leven vanuit het ego hen ongelukkig maakt. Pas dan verandert het. Daar zijn we nu met zijn allen naar onderweg.

Als je bang bent, zoek je vaak een reden om bang te zijn. Je vormt dan een oordeel op bijvoorbeeld een persoon.

Dat oordeel verbergt je eigen angsten voor jezelf. Je hoeft je angsten niet meer te onderzoeken, want het is opeens waar. Die ander is in je ogen werkelijk gevaarlijk en je angst is dan zogenaamd terecht. Daarmee heb je ook de rechtvaardiging gevonden die ander aan te vallen, waarmee je de illusie hebt dat daarmee je angst weg zal zijn, maar die blijft.

Oordelen verbergen je angsten voor jezelf. Als je je oordelen opgeeft, kom je terecht bij je angsten. Dat is ook weer eng voor de meeste mensen. Dus ze houden liever vast aan hun oordeel.

De enige manier om uit dit patroon te komen is je oordelen los te laten, door aktief te vergeven. En vervolgens je onderliggende angsten te overwinnen.

Lach eens om het geestelijke spel dat je met jezelf speelt, angst omzetten in oordeel en hiermee jezelf gevangen houden.

Kijk naar bijvoorbeeld verlatingsangst of angst voor uitsluiting, hoe die je hebben aangezet mensen te beschuldigen jou te hebben verlaten of jou te hebben uitgesloten. Kijkt naar je angst voor ziekte en tekort, die je aanzetten andere mensen als besmettingshaard te zien, of als dieven van jouw rijkdom.

De wereld is een reflectie van je geest, ook van je angsten en oordelen. Je kan dit alleen innerlijk veranderen, waarna de wereld anders verschijnt. Spreek bijvoorbeeld eens uit: “ik laat alle oordelen en angsten los, daarmee ben ik vrij.”

Oordeel is hoe mensen helaas met andere mensen omgaan. Ik heb zelf net als iedereen mijn hele leven met oordelen te maken gehad. Als puber was ik de brillenjood en puistenkop. Omdat ik van lezen en leren hield, was ik een nerd. Als jonge vrouw in een mannenberoep wilden klanten liever een man spreken. Ik verdiende als vrouw minder dan mannen in dezelfde functie. Toen ik ging werken als healer was ik een zweefkip en kwakzalver. Toen ik in een bepaalde periode weinig geld had, was ik een armoedzaaier en werd buitengesloten. Toen ik door ziekte dik werd, was ik opeens een vreetzak en papzak en kreeg allerlei commentaar. Ik was volgens anderen zowel een linkse rakker als een rechtse knakker. Ik word nu ik ouder ben door sommigen als oude taart gezien.

Ieder mens krijg voortdurend met oordeel te maken, je bent daarin nooit alleen. Oordeel kan zich op van alles richten. Uiterlijk, geslacht, beroep, leefstijl, sociale en financiële status,  politieke en religieuze meningen, de variatie in ‘oordeel op’ is eindeloos. Alles wat anders is wordt fout verklaard en als minder gezien of aangevallen.

De focus op ‘oordeel op’ verbergt het werkelijke probleem, het oordelen zelf. Als mensen niet het ene oordelen, dan is het wel het andere. Collectief is nu veel aandacht voor oordelen op huidskleur, gender en politieke visie. Maar hoe hard je het ene ‘oordeel op’ ook probeert aan te pakken, voor je het weet verschijnt er weer een nieuw ‘oordeel op'. Oordelen veranderen voortdurend, maar het oordelen blijft. Want mensen oordelen, dat is de kern van het probleem.

Met al dat geruzie over ‘oordelen op van alles’, pakken we de kern van het probleem niet aan, het oordelen zelf. Het is ín wezen een mentaal probleem, waarmee we onszelf en elkaar doodongelukkig maken.

De enige weg naar een betere wereld is het loslaten van elke vorm van oordeel. Daarmee stopt de voortdurende inspanning om telkens weer nieuwe vormen van oordeel aan te pakken. We hebben de neiging een specifiek oordeel als probleem aan te duiden. Het probleem is niet het oordeel op huidskleur, of het oordeel op gender, of het oordeel op wat dan ook. Het probleem is simpelweg onze neiging een oordeel te hebben op alles wat anders is dan wij.

Dus hoe kunnen we dit veranderen? Verandering begint bij jezelf. Stop met oordelen, welk oordeel je hebt op wie of wat dan ook. Stop ook met het oordelen van oordelende mensen. Help liever jezelf én anderen inzien dat je jezelf en anderen hiermee ongelukkig maakt en je het probleem niet oplost, omdat je het probleem verkeerd hebt geformuleerd.

De wereld wordt vooral beheerst door het egoïsche bewustzijn, gekenmerkt door angst en oordeel. Het ego identificeert zich met zijn kwetsbare lichaam, ziet dat lichaam als afgescheiden van de rest van de wereld. Om te overleven moet hij leuke dingen uit de wereld halen en de nare dingen wegwerken. Voor het ego is het leven een voortdurende strijd.

Het ego is bang voor alles om zich heen, zoekt schuldigen voor zijn angsten. Die schuldigen worden veroordeeld en vervolgens aangevallen, liefst verslagen of gedood. Maar de aanval neemt de angsten niet weg. Je kan in deze egowereld zelf ook weer worden veroordeeld en verslagen. De strijd blijft. Uiteindelijk is de enige oplossing voor het ego, als enige overblijven. Of eventueel met een klein groepje mensen die je niet aanvallen. Het ik/wij tegen de wereld idee.

In werkelijkheid is ons bewustzijn vele malen groter dan het egoïsche bewustzijn, bewustzijn heeft oneindige mogelijkheden. Wij hebben vanuit een angstige gedachte een 3D doos (dimensie) voor onszelf  gecreëerd, ons afgescheiden van het grote geheel. In dat doosje is het zelf een lichaam en moet je je  door tijd en ruimte bewegen om met elkaar te communiceren via dat lichaam. Dat lichaam geeft je het idee dat je veilig bent, dat niemand bij je kan komen of je gedachten kan kennen, behalve als je het toelaat.

In werkelijkheid heeft je bewustzijn deze beperkingen niet. Je kan direct communiceren met alles wat bestaat, zonder gebruik te maken van je lichaam. We noemen dit meestal paranormale vermogens, . Je breekt hiermee de wanden van die 3D doos open. Dat kan voor het ego angstig zijn, want het betekent dat je lichaam je geest helemaal niet beschermt, dat alles open is. Dit roept vaak opnieuw angst op en oordeel. Niet voor niets wordt het paranormale verketterd door het ego.

Wakker worden is beseffen dat je jouw bewustzijn via angsten en oordelen beperkt hebt tot een doosje, een zeer beperkte 3D ervaring. Weetdat je die fictieve wanden kan doorbreken, die zelf-gecreëerde grenzen en beperkingen kan overstijgen.

Wen aan het idee dat angst en oordeel jou slechts de illusie geeft dat je lichaam jouw geest beschermt en je jouw geest kan verbergen voor anderen. Wen aan het idee dat alles open is, dat je bewustzijn vele malen ruimer is dan je ooit hebt geleerd. En ga daar naar leven, door elke keer een stukje van de illusie van deze doos voor jezelf weg te nemen om zo ruimte te scheppen.

Mensen op het spirituele pad kunnen soms ‘terugvallen’. Dit betekent dat je frequentie tijdelijk omlaag gaat. In plaats van hierop een oordeel te hebben (oordeel is een lage frequentie), kan je beter vergevingsgezind zijn naar jezelf toe. Terugval  kan twee redenen hebben, het tonen van een negatieve overtuiging die je mag vervangen door een positieve, of het stimuleren van een nieuwe positieve overtuiging.  Het brengt altijd nieuwe inzichten, waardoor je verder kan. Het helpt je jouw energie te verhogen. 

In wezen dien je jezelf af te vragen bij negatieve overtuigingen: welke overtuiging zorgt dat ik ‘terugval’. Vragen als: wat maakt die ‘lagere energie’ aantrekkelijk voor me, waar is dit een oude gewoonte, waar verbergt dit een onderliggende onvrede, waar pas ik me aan anderen aan, wat verberg ik hiermee voor mezelf?

Als het een uitnodiging tot vernieuwing en uitbreiding is, vraag je dan of wat er gevraagd wordt. Wat kan juist deze ervaring me leren, welke eigenschappen boor ik aan die ik anders nooit had ontdekt, welke nieuwe wegen toont me dit? 

Probeer geen 'verbetering' te forceren zonder zelfonderzoek, want dan blijft  een onbewuste overtuiging doorspelen en terugkomen. Je valt dan steeds opnieuw terug, of wellicht uit het zich op een ander vlak. Als het een vernieuwing betreft, kan je positieve dingen die je onderneemt om de situatie te tackelen als negatief bestempelen, in plaats van te omarmen en je te verdiepen. Dan stop je zogezegd voor de poort.

Vraag je ook af wat een positieve manier van denken is voor je, formuleer het voor jezelf. Zet dus de oude overtuiging om in een nieuwe. En bij nieuwe situaties, formuleer positieve overtuigingen.

Weet dat overtuigingen niet alleen persoonlijk zijn, maar ook  collectieve overtuigingen kunnen in je leven doorspelen, bewust of onbewust. Voorbeelden: Als je oud wordt, krijg je kwalen. Gezondheid is een voorwaarde tot geluk. Spirituele mensen zijn altijd aardig. Vrouwen zijn minder waard dan mannen.  Nare ervaringen zijn bedoeld als straf. Je moet altijd op de hoogte zijn wat er speelt in de wereld om goed te functioneren. 

Pas als je in een donkere kamer het licht aansteekt, weet je  wat zich daar bevindt. In een financiële crisis gaat het licht aan en dat is schrikken voor veel mensen. We komen onze angsten en oordelen tegen in relatie tot financiën.

Bewustzijn betekent dat je niet handelt uit angst, maar je angsten onder ogen ziet, ombuigt en gaat handelen vanuit vertrouwen. Kijk welke negatieve overtuigingen over geld nu in je opkomen. Veel mensen menen afhankelijk te zijn van geld, niet zonder geld te kunnen, ze denken pas waardevol te zijn als ze geld hebben, zijn bang voor geldgebrek.  

Kijk uit dat je niet meteen als 100% waar ziet en puur vanuit deze angsten en oordelen gaat handelen. Gebruik voorzichtigheid in plaats van angst. Gebruik onderscheidingsvermogen in plaats van oordeel. Het is in een crisistijd van belang nuchter te plannen. Dit is beter dan als een gek te bezuinigen en hamsteren, waarbij je door je angsten en oordelen niet goed nadenkt.

Nog belangrijker is je angsten en oordelen om te buigen naar vertrouwen, door je schaarstedenken om te zetten in overvloedsdenken. Dan zal overvloed zich ook meer en meer gaan manifesteren.

We hebben in crisistijd de neiging activiteiten te stoppen vanuit een negatieve motivatie, vanuit het idee ‘ik moet me dingen ontzeggen’. Je kunt ook tegen jezelf zeggen, ik ga activiteiten ontwikkelen die me geen geld kosten en ga creatief om met wat ik heb.

Gebruik alles wat gratis is en gebruik alles wat je al hebt. Even als voorbeelden:

Zo kun je gratis wandelen, gratis van je omgeving genieten, gratis met mensen praten, gratis kranten en tijdschriften lezen in de bibliotheek. Als je een tuin hebt of huisdieren, kan je hiervan dagelijks genieten. Als je een fiets hebt, kan je gaan fietsen.

Als je toch al een telefoon of internet hebt, kan je films en video’s kijken, met mensen bellen of chatten, allerlei gratis cursussen volgen.

Als je toch al materialen in huis hebt voor je creatieve hobby, kan je hier extra tijd aan besteden. Je kunt vaak spullen gratis krijgen, of materialen uit de natuur halen. Vaak hebben we ook meer bruikbare materialen in huis dan we dachten.

In plaats van spullen meteen te kopen of te vervangen, doe eens een tijdje zonder, verzin een alternatief, repareer, of vraag aan vrienden of ze het over hebben. En als je zelf iets over hebt, deel het dan met een ander.

Doe dit allemaal vooral vanuit een besef van overvloed. Zeg niet tegen jezelf dat het beperkend is. Let dus op wat wel kan, niet op wat niet kan. Erken je rijkdom en overvloed. Daarmee breng je energetisch ook geleidelijk meer rijkdom en overvloed in je leven. Vaak gaat het 'toeval' helpen, dingen vallen je opeens toe.

Wat je in wezen doet, is je energetische frequentie verhogen en daarmee wordt het leven ook lichter, omdat de wereld een reflectie is van je innerlijke overtuigingen.

Het woord uniformiteit bevat het woord uniform. Een uniform draag je als je je identificeert met een bepaalde groep met een bepaalde visie en die wilt uitdragen. Dit kom je bij pubers (mode) tegen, bij sektes (bepaalde kleding), bij openbare functies als politie of leger (uniformen). Het betekent dat jouw individuele handelen sterk wordt bepaald door de afspraken die binnen die groep gelden.

Uniformiteit heeft pluspunten, je hebt afspraken en je weet waar je aan toe bent met elkaar.  Maar als alles te uniform wordt, leidt dit tot verlies van individualiteit, verlies van persoonlijke inbreng, tot gebrek aan kritische inbreng.

Wie bepaalt wat het juiste is voor de groep? Bij pubers wordt vaak gespiegeld, wat de anderen dragen, draag jij ook, wat anderen doen, doe jij ook. De bron is tegenwoordig vaak het internet met influencers. Bij sektes en openbare functies is er sprake van een bepaalde leiding, die leiding bepaalt wat er moet gebeuren en de rest volgt. Plus de rest spiegelt zich daar weer aan. 

Wat mij zorgen baart is dat wereldleiders zich nu in afgesproken kleding als een groep presenteren. Deze wereldleiders lijken samen een bepaalde groepsidentiteit te hebben aangenomen. De ene dag droegen ze allemaal mao-shirts, de volgende dag allemaal witte shirts, dan weer (zie foto) allemaal felgekleurde shirts.

Vragen zijn daarbij. Wie bepaalt en coördineert dit? Welke afspraken hebben die mensen, die landen, wie heeft daarvoor gekozen? Hoe individueel en onafhankelijk gedragen deze wereldleiders zich nog?

Spiritueel gezien staat dit koppel voor het licht en het donker. In de 'heidense' symboliek was de winter de nacht, dus zwart. De lente brengt het licht en is wit.

Zwarte Piet staat voor de winter, waarbij alle groei tijdelijk gestopt lijkt. Maar onder de aarde, in het donker, gaat de groei door. Daarom is Zwarte Piet een vruchtbaarheidssymbool. Niet voor niets strooit hij pepernoten, het zaad van het leven,  dat onder de aarde verder kan groeien tot het ontwaakt in de lente.

Sinterklaas heeft een witte baard en brengt cadeaus, symbolen voor het brengen van licht. Door het licht ontwaken de zaden in de aarde en komen tot bloei.

Sint en Piet samen staan voor de cyclus van het leven op aarde. Het is jammer dat deze symboliek niet meer gekend wordt en we dit koppel zijn gaan zien als symbolen voor racisme.

Als je op het nieuws kijkt en op social media, zie je veel geruzie en oorlogstaal. Net als kleine kinderen vroeger, roepen de kinderen: ‘Het is zijn schuld. Hij is begonnen.’ Als het goed is, zei je moeder dan: ‘Allebei stoppen met jullie geruzie!’

Als mensen volwassen zijn, is er geen moeder meer die zegt dat we ermee moeten stoppen. We zullen zelf moeten zeggen: ‘Stop met dat geruzie. Stop met oorlog voeren. Nu is het klaar!’ Dat valt voor veel mensen niet mee.

In een kinderlijke staat van denken, willen we doorgaan met ons geruzie. We vinden dat die ander schuldig is en sorry moet zeggen. We vinden dat moeder de één moet belonen en de ander moet straffen. Wat in wezen een voortzetting van de ruzie is.

De schuldvraag is een excuus om door te ruziën, om door te vechten. Het is ruzie en oorlog in een wat andere vorm, maar het is een continuering van de strijd.

Er is maar één oplossing. Besluiten het geruzie en de oorlog allebei helemaal te stoppen, ook dat schuldvraag spelletje loslaten. Besluiten allebei te stoppen en helemaal opnieuw te beginnen. Dit vraagt dus zowel jezelf als de ander te  vergeven. Zonder dat blijft de ruzie en de oorlog bestaan.

Adrenaline is het hormoon dat je aanzet tot vechten en vluchten. Je wordt tijdelijk fysiek en geestelijk opgepept, je voelt dat je leeft. In werkelijkheid functioneer je slechter en ondermijn je je hele systeem ermee. Maar mensen willen de kick. Ze raken gewend en uiteindelijk verslaafd aan een grote hoeveelheid adrenaline in hun systeem. Ook al worden ze boos of krijgen ze er hartkloppingen van en is hun leven gevuld met conflict, zonder deze adrenaline vervelen mensen zich.  

Bijna alle media en alle entertainment richten zich op adrenalinekicks. Op tv en op je andere schermpjes zie je opwindende geweldfilms, dramaseries en realityseries. In discussieprogramma’s en op social media gaan mensen fel van leer tegen andere mensen. Dit brengt allemaal adrenaline in je systeem en maakt je daarvan afhankelijk. Je raakt erdoor opgefokt en gaat je afreageren op anderen, vanuit die hoge adrenalineniveaus.

Het is lastig van deze verslaving af te komen. De beste manier is nog altijd ‘cold turkey’, dus jezelf niet meer toestaan daaraan mee te doen. Gevolg is afkickverschijnselen. Je merkt dan pas hoe je snakt naar je dagelijkse portie adrenaline. Je ontdekt ook waarom je het wilde, waarom je die kick zocht.

Zonder je dagelijkse portie adrenaline ontdek je jouw onvrede met het dagelijkse leven, het gebrek aan werkelijke vervulling. Je moet op zoek naar een andere invulling van je leven. Je hebt hier opeens zeeën van tijd voor. Dat kan lastig zijn, want je bent gewend je tijd in te vullen met activiteiten die adrenaline geven en het stopzetten voelt als leegte en verveling of als onrust en stress. Want veel mensen kijken vele uren per dag naar schermpjes om zichzelf op te peppen.

De goede kant is dat je nieuwe mogelijkheden ontdekt die je werkelijk plezier geven. Geen adrenalinekick, maar werkelijke vervulling. Dat zal in het begin een kwestie van experimenteren zijn. Zorg zeker de eerste maand voor veel rust om je lichaam te laten herstellen, want adrenaline heeft je vaak uitgeput.

Zorg vooral voor plezierige dingen waar je je mee bezig kunt houden. Zomaar wat ideetjes. Besteed tijd aan je hobby en aan je vrienden. Lees boeken over je hobby. Leer een taal. Doe mee aan het verenigingsleven. Doe een kaartspel met echte kaarten of leg een puzzel. Ga wandelen, fietsen, sporten of tuinieren. Bezoek plaatsen in je omgeving en fotografeer ze. Schrijf een dagboek over wat er innerlijk gebeurt en wat je graag nog zou willen beleven.

Het is niet ‘fout’ van de digitale mogelijkheden gebruik te maken, maar gebruik het vooral te ondersteuning van jouw leven. Kijk naar filmpjes over je hobby, zoek mooie plekken in je omgeving op om naar toe te gaan. Maar laat je niet verleiden tot aanbod dat gericht is op adrenalineniveau vergroten, want daarmee ondermijn je uiteindelijk je gezondheid en je levensgeluk.

De wereld is een spiegel van je eigen geest. Je roept dingen in je leven op, die je nodig hebt. Plezierige dingen om gelukkig mee te zijn, maar ook onplezierige dingen om over na te denken en van te leren. Uiteindelijk gaat het erom vanuit onvoorwaardelijke liefde te leven.

Veel mensen zijn geneigd te denken dat nare dingen je overkomen door iets buiten je. Maar we leven in een energetisch universum, gelijke energieën trekken elkaar aan. Door dit mechanisme kan je die energie herkennen en besluiten deze te veranderen. Zo kan je vervolgens iets anders naar je toe te trekken. Daar is vaak veel zelfonderzoek voor nodig.

Als je bang bent voor iets in de buitenwereld, ben je eigenlijk bang voor iets in jezelf. Als je een oordeel hebt op iets in de buitenwereld, heb je eigenlijk een oordeel op iets in jezelf. Vraag je daarom af, wat in mij roept deze situatie op? Wat in mij voelt zich verbonden met deze energie? Realiseer je dat angsten en oordelen een onprettige verbinding laten zien. Zonder die onprettige verbinding zou je neutraal reageren, of in harmonie blijven.

In die zin is acceptatie van alles wat gebeurt niets anders dan acceptatie van jezelf, precies zoals je bent. Dus onvoorwaardelijk van jezelf houden leidt, omdat alles een spiegel is, ook tot een wereld die onvoorwaardelijke liefde kent. Je hoeft niet op anderen te wachten om dit te ervaren. Je hoeft alleen maar al je zelfgecreëerde voorwaarden los te laten.

Vanuit het ego bezien is er van alles mis met mensen. Dat dient hij te corrigeren en dat is in zijn ogen een goede daad. Het ego gaat uit van zijn eigen normen, zo hoort het, zo moet het en niet anders. Die gedachtegang vertaalt zich in directe vorm in bemoeizucht of dominantie, de indirecte vorm is roddelen, steken onder water, passieve agressie. Kortom, hij gaat ‘vervelend’ doen tegen andere mensen, al vindt hij zelf dat hij er goed aan doet.

Iemand die continu vertelt wat je wel of niet moet doen, met allerlei ongevraagde adviezen komt, gelooft dat hij de foute wereld via jou moet corrigeren. Een wereldverbeteraar in het klein. Het gevaar is, dat je je slecht gaat voelen en heftig op die persoon reageert. Dan komt je eigen ego op en wilt die bemoeizuchtige ander corrigeren. Of je gaat je slecht voelen over jezelf en reageert verdedigend. Je wordt boos of angstig door die persoon.

Hetzelfde gebeurt met dominantie. Een dominant iemand wilt alles regelen volgens zijn eigen normen, om in eigen ogen de wereld te verbeteren. Hij moet de foute persoon controleren. Ook hier kan je in reactie op dat gedrag boos of angstig reageren. Dan stap je als je niet uitkijkt zelf in het ego.

Er zijn ook indirecte vormen van deze egoïsche gedachtewereld. Roddelen is iemand fout verklaren, maar dat gebeurt niet in iemands gezicht. Het heeft soms kwalijke gevolgen, zeker als mensen in het door het ego verzonnen verhaal over de ander meegaan. Als je het slachtoffer ervan bent, is dit goed voelbaar en kan boosheid en angst in je oproepen.

Steken onder water en passieve agressie zijn manieren om je stiekem te ondermijnen. Het is vaak goed voelbaar, maar soms lastig precies te duiden. Die ander denkt vanuit het ego jou hints te geven om jouw gedrag aan te passen aan zijn normen, jou te verbeteren of aan te vallen omdat je in zijn ogen slecht bent. En als je iemand zou aanspreken erop, ontkent hij het vaak, doet dan heel verbaasd of verklaart je voor gek.

Als je zo door mensen benaderd wordt, besef dan dat het niet met jou te maken, maar met het algemene wereldbeeld van die persoon. Hij of zijn vindt de wereld slecht en daarmee jou dus ook. Hij komt in zijn ogen altijd overal foute mensen tegen en is daardoor flink gefrustreerd geraakt. Hij leeft in een pijnlijk universum door zijn eigen manier van denken. Als iemand door het ego wordt overheerst, leeft hij in voortdurende angst en boosheid en gelooft dat de wereld slecht is. Het is een geestelijke gevangenis waar die persoon in leeft.  

Kijk uit dat je niet meegaat erin, ofwel zelf in het ego stapt met al zijn angsten en oordelen. Veroordeel niet jezelf, maar evenmin die ander. Leer manieren om er rustig onder te blijven en conflicten te vermijden. Het is echter niet met manieren op te lossen, als je onbewust gelooft dat je een slecht mens zou zijn , want ze projecteren meestal hun wereldbeeld op jou.  Mensen kunnen je alleen raken, als ze een onbewuste negatieve gedachte over jezelf formuleren.  Blijf in je kracht staan, blijf geloven in jezelf. Want als je dat kan, kan je rustiger reageren. En andersom, let op dat je ditzelfde gedrag niet naar anderen vertoont, onderzoek dan waarom je zo'n pijnlijk wereldbeeld hebt dat je dit doet.

Dat we in rare tijden zitten, weten de meeste mensen inmiddels. Wat is er aan de hand en hoe ga je daarmee om?

We zitten in een grootscheeps veranderingsproces. Verandering roept  angst en daarmee stress op. Sommige mensen zullen bij stress vechten, anderen zullen vluchten en veel mensen zullen verstarren. Het primitieve overlevingsmechanisme treedt op de voorgrond.

Ook worden onze onbewuste inhouden getriggerd als je veel nieuwe dingen meemaakt. Je komt angsten en oordelen tegen waarvan je vaak niet eens wist dat je ze had. Dat geeft stress.

Bij een veranderingsproces ga je nadenken over de vraag het verleden en de toekomst. Je bekijkt wat voor jou van werkelijke waarde is. Wat je wilt meenemen naar de toekomst en wat je wilt loslaten. Dit is op zich al stresserend. Maar verschillende mensen hebben verschillende antwoorden, dat kan botsen en geeft nog meer stress.

Dus hoe ga je daarmee om?

Neem jezelf en andere mensen ten eerste niet kwalijk dat ze vanuit stress reageren. Word daar niet bang van. Heb daar ook geen oordeel op. Want dan ga je opnieuw vanuit stress reageren en versterk je stress in jezelf en anderen. Dus probeer zo kalm mogelijk te blijven, maar accepteer tegelijkertijd dat dit niet altijd zal lukken in deze rare tijden.

Besef dat het stressmechanisme je in een bepaald standje zet, vechten, vluchten of verstarren en herken dit in jezelf. Probeer dit te verminderen, want door stress heb je minder toegang tot je normale capaciteiten, kan je niet meer goed nadenken of functioneren. Stress is geschikt voor oplossen van problemen op de korte termijn, niet voor de lange termijn zoals nu. 

Leer omgaan met al je triggers, zorg dat je niet vanuit stress daarop reageert.

Als je trigger angst is, je bang bent voor bepaalde mensen of situaties, onderzoek ze en probeer een reëel beeld te vormen. Stel jezelf geestelijk gerust, maar neem nuchter de stappen om opdoemende praktische problemen het hoofd te bieden. Angsten voor schaarste, ziekte, conflicten, afwijzing, etc. kunnen heel diep zitten. Zie ze onder ogen en stel jezelf gerust, zodat de angst niet regeert. Kijk waar ze eventueel realistisch zijn en jij je moet voorbereiden. Dit geeft zelfvertrouwen en zorgt dat angst afneemt. Denk bij schaarste aan preppen, of bij conflicten aan vrediger communicatieve vaardigheden, bij afwijzing aan van jezelf houden zoals je bent, bij ziekte aan goede zelfzorg.

Als je trigger oordeel is, besef dan dat oordeel iets anders is dan onderscheidingsvermogen. Je kunt onderscheiden dat iemand iets doet wat jij niet zo prettig vindt, iemand  iets denkt waar jij het niet mee eens bent, iemand iets van je wilt dat jij niet wilt. Met oordeel keur je echter de persoon af en kom je vaak in een rechtvaardiging van eigen onprettig gedrag, zoals mensen uitschelden, pesten, negeren, buitensluiten, etc.  

Oordeel zorgt dat de verbinding tussen mensen verbroken wordt en dat is niet alleen pijnlijk, maar roept opnieuw angst en oordeel op, dus stress. Beter is te aanvaarden dat iedereen anders is. Je kunt uitleggen waarom je iets vindt of doet, de ander laten uitleggen waarom hij iets vindt of doet. Je kunt het zelfs eens worden dat je het niet eens wordt, zonder oordeel. Als andere mensen jou oordelen, laat het los en ga je eigen weg. 

Uiteindelijk komt het erop neer, dat je moet weten wat jouw waarden zijn, wat jij belangrijk vindt in het leven en dat nastreven voor jezelf, maar gun het anderen dit ook te doen, respect te hebben voor elkaar. Het is onmogelijk dat we allemaal hetzelfde denken of doen. We hebben een aantal basisbehoeften gemeen, maar voor de rest zijn we altijd verschillend. Iedereen zoekt daar zijn weg in.

Deze nieuwe waarden ontwikkelen kan ook betekenen dat er nieuwe groepen ontstaan in de maatschappij. De ene groep leeft zus, de andere groep leeft zo. Ook hier, laat je angsten en oordelen hierop los.  Het motto is dan leven en laten leven. Je hoeft die andere mensen niet te veranderen of iets op te dringen en zij jou niet. Kies voor mensen die ongeveer dezelfde waarden hebben als jijzelf en bouw dit samen uit.

Hoe verhouden bovenstaande politieke ideologieën zich tot de polariteit? 

Er zijn twee polen, het individuele belang en het gemeenschappelijke belang. Als deze tot het uiterste gaan, wordt gaat het individuele belang ten koste van het gemeenschappelijke belang, of gaat het gemeenschappelijke belang ten koste van het individuele belang. Dit wordt met 'extreem' aangeduid.

Het uiterste individuele belang kan je zien als puur kapitalisme, ieder voor zich. Het uiterste gemeenschappelijke belang kan gek genoeg zowel marxisme als fascisme zijn. Beide ideologieën kunnen namelijk het individuele belang ondergeschikt maken aan het collectieve belang. Het links of rechts maakt hier dus niets uit. Je dient te kijken waar het midden ligt en waar ze eventueel teveel naar één pool streven.

Wereldwijd lijkt enerzijds het gemeenschappelijke belang boven het individuele belang te worden gesteld, controle van burgers door de overheid. Maar tegelijkertijd hebben veel kapitalistische organisaties enorme macht over overheden gekregen, waardoor hun individuele belangen boven het gemeenschappelijke belang wordt gesteld. Beide uitersten zijn in het huidige bestel naar voren gehaald. Het midden is zoek.

Beide uitersten zijn aan het ego gelinkt, die wilt uit angst alleen zijn eigenbelang nastreven (kapitalisme), of alle mensen controleren (marxisme, fascisme). In principe was  democratie een middenweg, het volk kiest. In een democratie kan je echter nog steeds voor beide uitersten kiezen in plaats van het midden. 

Laten we hopen dat we in staat zijn in het huidige bestel het midden te kiezen tussen gemeenschappelijk en individueel belang.

Sinds de jaren 70 leeft de wereld op schuld, op een creditcard. Er wordt geld uit het niets gecreëerd en dat moet dan met rente worden terugbetaald. Daarom moet de inflatie altijd minimaal 2% zijn.

Inflatie ontstaat door scheppen van meer geld dan je hebt, je neemt krediet op. We hebben een creditcard economie. Wat we met dat geld meer kunnen produceren wordt economische groei genoemd. Maar het is vaak alleen groei van de hoeveelheid geld in omloop. Soms staat daar inderdaad productie tegenover, maar vaak leidt het alleen tot geld smijten en het creëren van bubbels in de aandelen- en huizenmarkten en onbeperkte verstrekking van overheidsleningen en -subsidies. Dan lijk je rijk te zijn, maar als de bubbel klapt, blijft alleen de werkelijke economische waarde over.

Als je van je creditcard leeft, kom je uiteindelijk in de problemen. Dat is nu wereldwijd aan de hand. We hebben via geldschepping onze schulden zo hoog op laten lopen, dat we het niet meer terug kunnen betalen. Dit zorgt ook voor snel  stijgende inflatie, in wezen is inflatie een verborgen vorm van afbetalen van je schulden. Want je geld krijgt zijn werkelijke waarde terug, je geld blijkt veel minder waard dan je dacht. Door onze creditcard, hebben we onszelf rijk gerekend.

Het gevolg is dat eerst de gewone mensen in de problemen komen door inflatie. Tevens degenen die onbeperkt geld creëerden, zoals overheden, banken, grote bedrijven, beleggers, wat weer wordt afgewenteld op de gewone mensen. Als de overheid failliet gaat, de bank omvalt, de grote bedrijven stoppen met produceren, beleggers geen geld meer in de reële economie steken, is er geen geld meer en worden we armer.

De mogelijkheden om te verdienen vallen weg, het leidt tot banenverlies, tot recessie. We moeten echter nog steeds via belastingen en inflatie de schulden terugbetalen, al hebben we minder geld. Je zag dat indertijd in Italië gebeuren. De overheid leende teveel geld , maar de gewone mensen werden de dupe. Kortom, doordat de grote spelers op de markt jarenlang hun creditcard onbeperkt hebben gebruikt, moeten de gewone mensen het bezuren.

Het is mooi dat de overheid mensen met overheidsgeld probeert te helpen. Maar besef wel: het is of belastinggeld ofwel je eigen geld, of opnieuw geldschepping als ze geld ervoor lenen. Het is opnieuw geld opnemen van de collectieve creditcard. Het moet uiteindelijk worden terugbetaald door jezelf, of via belastingen of inflatie.

De enige oplossing bij inflatie en recessie is zuinig leven. Ook als je een overheidsextraatje krijgt voor energie of voeding. Gebruik je geld voor dingen van werkelijke waarde, voor dingen die je echt nodig hebt of direct kunt gebruiken, of voor dingen die lang hun waarde blijven houden. Probeer in verband met stijgende prijzen voorraad aan te leggen. Steek jezelf vooral niet onnodig in de schulden of gokken met je geld.

We maken allemaal deel uit van een collectief energieveld. Er is een mentaal veld, er is een emotioneel veld. Als individueel mens zijn we zenders en ontvangers van energie. We pikken gedachten uit dit veld op (ontvangen) en kiezen er voor deze al of niet te omarmen en uit te zenden (zenden). We pikken emoties uit dit veld op (ontvangen) en besluiten deze al of niet eigen te maken en uit te dragen (zenden).

In wezen zijn gedachten en emoties vaak niet zozeer dingen die ontstaan in jouw eigen hoofd, maar die je besluit op te pikken en er iets mee te doen. Zo kan je uit het veld vredige gedachten en emoties oppikken, die omarmen en weer uitzenden, maar ook bozige gedachten en emoties. De keuze is aan jou.

Op het moment dat je ze ontvangt, accepteert en besluit uit te zenden, wordt dit voor jou de realiteit. Je maakt gedachten en emoties letterlijk reëel. Je denkt dat het waar is, maar je hebt in wezen besloten ze voor jezelf waar te maken.

Een HSP beseft meestal wel dat ze een heel sterke ontvanger van gedachten en emoties uit het energieveld zijn. Wat ze meestal niet beseffen, dat je kunt kiezen of je ze omarmt, uitzendt en ze daarmee jouw ervaring maakt.

Besef dat je negatieve gedachten en emoties niet hoeft te omarmen of uit te zenden.

Besef dat als je gelukkig wilt zijn, je vooral de positieve gedachten en emoties kunt omarmen en uitzenden.

Nu is dat plaatje prima om bepaalde ervaringen te hebben. Als je zegt, ik ben aardig, dan kan je ervaren hoe dat is. Maar je zegt ook dat je jouw mogelijkheden beperkt tot aardig zijn.

Het probleem ontstaat als je een keer niet aardig blijkt te zijn. Dan voldoe je niet meer aan je eigen plaatje. Dat geeft dan  schuldgevoel en je probeert jezelf dan weer ‘in te perken’ tot je weer aan dat plaatje voldoet.

De waarheid is, je bent altijd ruimer dan je plaatje. Ruimer dan welk plaatje dan ook. Dus accepteer gewoon dat je ook onaardig kan zijn als je jezelf als aardig hebt benoemd.

Ook hooggevoeligheid is een plaatje. Je bent meer dan alleen een HSP. Je hoeft jezelf niet te beperken tot alleen de set van eigenschappen die daartoe worden berekend. Je mag  eigenschappen hebben die daar niet bij horen en hoeft dan niet aan jezelf te twijfelen of je schuldig te voelen of wat ook.

Waar het om gaat, je mag zijn wie je bent. Wat dat ook is. Je mag elk plaatje kiezen, maar besef altijd dat je ruimer bent dan je zelfverkozen plaatje.

Je kunt proberen zonder plaatjes te leven, gewoon te zijn wie je bent. Maar als dat niet lukt, neem dan je eigen plaatjes niet te serieus. Besef altijd dat je ruimer bent dan je plaatjes.

Onze geest communiceert elke seconde van de dag met alles en iedereen. Alles wat je communiceert wordt ook gemanifesteerd.

·         *    Als je geest vol is van chaos, angst en oordeel, communiceer je dat en manifesteer je dat.

·         *   Als je geest vol is van rust en liefde, communiceer je dat en manifesteer je dat.

De meeste mensen hebben het idee dat hun gedachten geheim zijn, niet worden gehoord. Maar ze worden altijd gehoord door het hele universum en vervolgens gemanifesteerd.

Daarom is het zo belangrijk om de inhoud van je geest stabiel en zuiver te houden. Dat is je geestkracht. Veel ‘meesters’ zoals Jezus of Boeddha, beheersten hun geest. Zonden altijd positieve gedachten uit en konden ook het positieve manifesteren.

De meeste mensen schrikken als ze beseffen dat alles wat ze denken gehoord wordt, omdat er zoveel chaos, angst en oordeel in hun hoofd zit.

In plaats van in paniek te raken, kan je je geest het beste als een tuin zien. Wied het onkruid en laat de positieve, harmonieuze, liefdevolle gedachten groeien.

 Creatieve levensenergie stroomt voortdurend door alles heen, door de zon, de aarde, de mens, dieren en planten. Die levensenergie zorgt dat jij meer en meer je unieke zelf kan zijn en worden. Een zonnebloem die deze levensenergie toelaat, wordt een zonnebloem, maar nooit een tulp.

Het is het ego in ons dat besluit dat hij liever een tulp wordt dan een zonnebloem, bijvoorbeeld omdat hij in een veldje met tulpen staat. Hij probeert de levensenergie te sturen in een bepaalde richting of zelfs tegen te houden. Het enige dat hij bereikt is dat hij een vervormde zonnebloem wordt. Ook de omringende tulpen schrikken zich dood als de zonnebloem opeens boven hen uitgroeit en proberen hem te bewegen tulp te worden.

De tulp kan je vergelijken met je vermeende identiteit, de zonnebloem met je ware identiteit.

Op het moment dat de zonnebloempit ontspruit, heeft hij geen flauw idee hoe hij eruit zal zien. Maar dat hoeft niet, want als hij de energie gewoon toelaat, wordt hij vanzelf een zonnebloem. Als jij je ware zelf wilt worden, dien je eigenlijk je levensenergie alleen maar toe te laten en te volgen, je natuur te volgen.

Je weet niet waar het toe leidt en dat is oké. Het niet-weten maakt ons ego onzeker, maar weet dat je in werkelijkheid altijd gewoon wordt wie je werkelijk bent.

Als je als zonnebloem wordt geboren, zal  je altijd een zonnebloem worden. De kunst is niet jezelf tot iets proberen te maken, maar jezelf te laten ontstaan. Je zult verrast zijn over de uitkomst, net als de zonnebloem die opeens boven alle tulpen uitstijgt. 

Op het moment dat je mensen oordeelt, blokkeer je jezelf energetisch, kom je in de stress en verkramping, dus maak je jezelf ziek. We realiseren ons dat vaak niet. Dit omdat we geleerd hebben dat oordeel veiligheid biedt. Als je de ander blijft oordelen, houd je hem uit je buurt, dus ben je veilig. Als je jezelf oordeelt, blijf je uit de buurt van je eigen enge inhouden, dus ben je veilig.

Als je eenmaal geblokkeerd bent, wil je die verkrampte energie kwijt, wat betekent dat je je oordeel mag loslaten. Het oordeel op de ander en het oordeel op jezelf, plus je oordeel op het oordelen zelf. Dan kan je ontspannen en kan de energie weer stromen. Vergeven is dus je oordelen loslaten, waarmee je jezelf bevrijd van de lichamelijke en geestelijke beperkingen die je jezelf en de ander hebt opgelegd.

Het overlevingsmechanisme probeert te ‘ontspannen’ op een andere manier, door iemand een klap te geven. Alleen, als je oordeel op de ander blijft bestaan, of jezelf veroordeelt om je slaan, bouw je deze blokkade meteen weer op. Dan kom je in een patroon van verkrampen, uitleven, verkrampen, uitleven, maar bent nooit vrij.

Probeer daarom jezelf en anderen altijd te vergeven, zodat je ontspannen kan leven. Daarmee houd je jezelf gezond. Meestal de ander ook, omdat je jouw oordelen niet meer projecteert, waarmee die ander ook in oordeel komt en ziek wordt. Laat oordeel los, ook als anderen een oordeel op jou hebben.

De term economie stond ooit voor het gezamenlijke huishouden. Nu staat het nog alleen voor geldproductie. Wat ze bedoelen met ‘instorten van de economie’ is dat de geldproductie instort, maar met het huishouden kan het dan soms juist prima gaan. Als voorbeelden:

Als iedereen 100% gezond zou zijn, stortte de ‘economie’ in. Dan heb je geen doktoren, verplegers, ziekenhuizen, verzorgenden nodig. Wij zijn heerlijk gezond, maar dat is slecht voor de geldproductie.

Als we allemaal zelfvoorzienend werden, stortte de ‘economie’ ook in, want dan kochten we minder in de winkels. Niet het huishouden stort in, daar gaat het juist prima mee, maar de geldproductie stort in.

Mensen die de wereld draaiende houden, krijgen amper geld of werken als vrijwilliger. Ze worden niet tot de economie gerekend, ze dragen niet bij aan de geldproductie. Maar we weten dat als ze stoppen, dat het een zooitje wordt. Als we onzinwerk doen daarentegen, produceren we veel geld, maar is het allemaal gebakken lucht en het verbetert het gezamenlijke huishouden niet. Integendeel.

Het wordt tijd dat we anders naar economie gaan kijken, dus niet alleen geldproductie als definitie en daarmee als norm nemen. Want als je een term verkeerd definieert, ga je ook verkeerd naar de wereld kijken en verkeerd handelen. Dan stel je je prioriteiten niet meer goed.

Onze economie in de zin van gezamenlijk huishouden is slecht geworden, juist omdat we economie als geldproductie blijven definiëren en niet meer goed voor onszelf zorgen. 

De vraag ‘wie ben je’ is de vraag naar je identiteit. We beantwoorden het meestal met ‘ik ben dit’ waarbij men anderen als anders ziet, als ‘dat’. We identificeren ons met dat stukje van onszelf. Ik ben vrouw (dus anders dan mannen), ik ben HSP (dus anders dan andere mensen), ik ben mens (dus anders dan de dieren), etc. Identiteit is hiermee verbonden met uitsluiting van anderen, uitsluiting van 'dat'.

Identiteit spiritueel gezien is een ‘ik ben’. En dat 'ik ben' geldt voor alles en iedereen. Alles wat bestaat IS. Een vrouw is, een HSP is, een mens is, een dier is. Identitieit is hier verbonden met het insluiten van alles wat bestaat. Alles is. Dus dan maakt het ‘dit of dat’ niet meer uit. Dan hecht je daar geen waarde meer aan, dan laat je kortom het verdelen los.

Het ‘ik ben dit’ kan zich oneindig differentiëren. Dat geeft steeds meer uitsluiting van anderen, al wordt vaak beweerd dat het om insluiting gaat. Genderidentificatie kent steeds meer verdelingen om anders te kunnen zijn dan anderen. De psychische onderverdelingen zoals in HSP, autisme, introvert e.d. doen dit net zo goed.  Je ziet een uitbreiding van termen. We zeggen dat we al die verschillende mensen willen insluiten, maar doen door het verdelen ongemerkt het tegenovergestelde.

Probeer daarom eens te kijken naar wie je werkelijk bent, een ‘ik ben’. Probeer die ander ook eens te zien als eveneens een 'ik ben'. 

Van oorsprong was geld een ruilmiddel. Geld drukt een hoeveelheid energie uit. Je werkte hard, kreeg daar geld voor, ofwel ruilde energie. Als je producten ruilde, ruilde je de vruchten van jouw arbeid tegen de vruchten van andermans arbeid, energie voor energie. Geld is gestolde energie. De werkelijke waarde van geld is de hoeveelheid energie die je erin hebt gestoken.

In het huidige systeem gebeurt er iets anders. Een bank kan sinds de jaren tachtig geld uit het niets scheppen via leningen, zonder er energie in te steken. De bank schrijft een briefje uit met ‘jij hebt nu een miljoen’. Jij blij, want je hebt nu een miljoen zonder hier veel voor te hebben moeten doen. De bank ook blij, want door die notitie heeft hij een miljoen erbij, zonder er veel voor te doen. Maar er heeft geen werkelijke energie-uitwisseling plaatsgevonden. Hiermee verliest geld zijn werkelijke waarde in energie.

Het punt is, je moet dat miljoen wel terugbetalen, dus moet daar energie in steken. Hoe? Door te werken voor je geld, om je schuld terug te betalen. Of door dingen die je had te verkopen om je schuld terug te betalen. De bank en jij nemen eigenlijk allebei een voorschot op JOUW energie. Jij bent degene die er uiteindelijk energie in steekt, niet de bank.

Dat was anders toen de banken nog werkelijk geld hadden, goudvoorraad. Toen was het een daadwerkelijk ruilen van hun energie tegen jouw energie. Nu kopen ze jouw toekomstige energie. Je hebt beloofd een bepaald aantal jaren voor hun te werken, hun jouw energie te geven. 

Overheden lenen ook geld van banken, terwijl dit geld er niet is. Zij beloven de banken dat hun burgers energie zullen inzetten om de banken dat geld terug te betalen. Ze hebben namens jou beloofd dat jij voor de banken zal werken. Die energie innen ze via belastingen en dragen dit vervolgens aan de banken af.

Het zou goed zijn om de goudstandaard weer terug in te voeren, de energie concreet weer aanwezig te laten zijn. Dan is er sprake van een werkelijke ruil van energie. Dan loop je evenmin het  risico dat je spaargeld, ofwel de vruchten van jouw energie, opeens kwijtraakt. Een bank heeft officieel jouw energie in beheer, maar kan het niet meer teruggeven als jij erom vraagt. Dan heb je jaren voor niets gewerkt.

Ook inflatie laat dit patroon zien, inflatie ontstaan door ongedekt geld te scheppen door banken, ofwel er staat geen werkelijke energie tegenover. Als je 100 euro hebt, staat dit zeg maar voor 100 eenheden van jouw energie. Maar na een jaar krijg je er door deze inflatie slechts 80 eenheden voor terug Terwijl de banken jouw energie wel in de tussentijd konden gebruiken en uitgeven. Dus in wezen wordt energie gestolen. 

Liefde is de inhoud, de uitingen daarvan zijn vorm. De meeste mensen verwarren inhoud en vorm. “Hij houdt van me, want hij doet dit en dat.” De vorm zegt niets over de inhoud. Want iemand kan aardig doen omdat hij van je houdt. Iemand kan ook aardig doen en niets om je geven. Dus de inhoud kan je nooit leren kennen via de vorm.

Dit niet weten maakt onzeker en kan zorgen dat je zekerheid gaat zoeken in de vorm. Dan ga je eisen stellen aan de ander, bewijzen vragen van iemands liefde, ook weer in de vorm. Het probleem is, als die persoon dat doet, weet je nog steeds niet of dit uit liefde is, want je kunt de inhoud niet via de vorm kennen.

Het hele idee van opoffering is op dit principe gebaseerd. Als iemand zich opoffert voor je, dan meen je via de vorm de inhoud liefde te herkennen. Als je onzeker bent, wil je graag een relatie van voortdurende opoffering. Maar dit betekent dat de ander steeds minder zichzelf mag zijn. Die moet bezig zijn jou zijn liefde te bewijzen. En jij moet bezig hem de liefde te bewijzen. De vorm is belangrijker geworden dan de inhoud, maar opoffering knabbelt aan de inhoud en eindigt uiteindelijk altijd in wederzijds verwijt: “je houdt niet van me.” Maar zelfs dat kan je niet weten.

Liefde is inhoud. Die kan alleen geweten worden in jezelf.

Momenteel is alles maatschappelijk aan het verharden, wordt steeds meer ‘dwangtaal’ gebruikt, zelfs gewoon op televisie en in de krant. Ik las een column waarin boeren werden weggezet als terrorist in drie verschillende taalvarianten. Op televisie gebruikte een minister de dwangwoorden weigeren, zwichten, stoppen, terroriseren, intimideren, illegale acties. In plaats van gewoon te zeggen dat je een bepaalde mening hebt en erover wilt praten, wordt dwangtaal gebezigd en wordt er zelfs gedreigd en gescholden. Dan zeg je in wezen, ik wil mijn gelijk hebben.

Mensen die dwangtaal gebruiken, stappen psychologisch gezien in de positie van de ‘kritische ouder’ en roepen  daarmee in andere mensen de posities van ‘aangepast kind’ of ‘rebels kind’ op. Je hebt te maken met een ongelijkwaardige relatie, waarbij de ene de ander als mindere ziet en probeert te overheersen. Het wordt door die ander ervaren als een ‘boze papa’  Het risico is dat die ander als een kind gaat reageren. Het  aangepaste kind wordt bang en past zich aan papa aan en doet dingen die hij niet wilt. Het rebelse kind gaat tegen papa in en wordt ook boos, dan gaat papa nog harder tekeer. Beiden komen in een stressreactie, met angsten en boosheden. Dit komt dus nooit goed.

Een ongelijkwaardige relatie waarin genoemde ouder-kind posities overheersen, de 'volwassen positie' verloren gaat,  leidt nooit tot werkelijke oplossingen en leidt altijd tot meer en meer stress en strijd. In elk ‘debat’ is het van belang dat je bij jezelf nagaat of je wilt dwingen of je gedwongen voelt. In dat geval zit je in een ouder-kind verhouding en niet in een volwassen relatie. Dan voelt de ene zich beter dan de ander. Pas als je daar uit kunt stappen, is volwassen overleg mogelijk.

Tot het begin van de Middeleeuwen was Nederland bedekt door uitgebreide loofbossen. Door het toedoen van de mens was in de 19^e eeuw alle bos gekapt. Er ontstond kale grond en heide.

De natuur ontwikkelt zich altijd in één richting, van kale grond, naar heide, naar struiken, naar dennenhout op arme grond naar loofhout op de rijker geworden grond. Dit is een natuurlijk proces. Na een zware storm is de grond kaal, de natuur herstelt en wordt uiteindelijk een loofbos. 

Je kunt natuur niet definiëren als één bepaald landschap, want de natuur is altijd in ontwikkeling. Mensen willen de natuur ‘beheersen’, waarbij eigenbelang voorop staat. De dennenbossen die werden aangeplant sinds de 19^e eeuw, waren puur bedoeld voor houtbouw. Loofbomen groeiden niet meer door uitputting van de gronden, veroorzaakt door de mens. Als de dennenbomen groot waren, kapten ze alles weer af, zodat de grond weer kaal werd.

Een tijdje lang stopte men met kaalkappen, liet men met diversiteit in de bossen toe, kwamen er loofbomen bij, werd het bos een evenwichtig ecosysteem. Maar sinds 2012 is het beleid toch weer alles omhakken, al doen niet alle bosbouwers daar aan mee. 

Iets anders wat we doen is een bepaalde fase in de natuur willen vasthouden, naar onze hand zetten, omdat we die fase interessanter vinden dan andere fasen. Zo worden alle bomen en struiken op heidegronden weggehaald. We noemen dit natuurbehoud, maar het is net zo goed ingrijpen in de natuurlijke ontwikkeling, al zijn we tegelijkertijd niet in staat het echt goed te doen. Vaak zijn die heidegronden ook nog eens ontstaan door boomkap, niet door natuurlijke oorzaken.

Tegelijkertijd verstoren we gronden door de bouw van parken met zonnepanelen en windmolens, kappen bomen voor onze elektriciteitscentrales,  maken alles kaal. Plus een groot deel van de gronden moet naar wegen en woningen toe. Dus de uitkomst zal zijn vooral kale en volgebouwde gronden, met slechts af en toe een bos.

Als mens hebben we moeite met de natuurlijke ontwikkeling.We willen de natuur gebruiken en daarmee in een bepaalde richting dwingen. We zijn bijna verontwaardigd als de heidegronden vruchtbaarder worden door stikstof. We willen niet dat de heide verandert in bos, al is het een natuurlijk proces.

Het wordt tijd om te onderzoeken wat natuur nu echt is. We redeneren teveel vanuit onze menselijke belangen. De natuur moet zijn zoals wij willen dat deze is. We denken heer en meester over de natuur te zijn, maar tegelijk zijn we een heel slechte heer en meester.  Misschien is niet de vraag hoe we de natuur aan onze wensen aanpassen. Misschien is een betere vraag, hoe kunnen we ons aanpassen aan de natuur.

Mensen zijn geneigd eenzijdig te reageren met ‘alleen maar meer’ of ‘alleen maar minder’. Als de uiterste grens wordt bereikt, keert het helemaal om. Totdat daarvan de uiterste grens wordt bereikt en het opnieuw omkeert. Het gaat maar heen en weer, in plaats van dat het midden gekozen wordt.

Dat zie je met bijvoorbeeld landbouwbeleid. We hadden het arm, dus moesten alleen maar meer grote boeren bedrijven, komen. Nu bereiken we de grens van de groei en keert het om. Alleen zo drastisch dat alles alleen nog maar minder moet, totdat we uiteindelijk niets meer overhouden. Dan kan je verzekerd zijn, dat we weer als een gek gaan uitbreiden. Dan bouwen we opnieuw op wat we eerst vernietigd hadden..

Zelfde met waterbeleid. We waren zo bang te verdrinken, dat we het hele land hebben ingericht op water afvoeren. En nu valt het land droog. De kans is dat het helemaal omgekeerd wordt. Dat we alle systemen vernietigen en alles weer zoveel mogelijk onder laten lopen. Totdat we daar weer een grens bereiken en het dan weer helemaal omkeren.

Hetzelfde met centraliseren en decentraliseren en autoritair en democratisch in het bedrijfsleven en in de politiek. Eerst moet alles gecentraliseerd en autoritair en topdown worden. Dan loop je tegen de nadelen op en moet het precies andersom, gedecentraliseerd en democratisch en bottomup. Totdat we daar tegen problemen aanlopen en het omdraait.

We zitten nu in de fase meer en meer centraliseren, autoritair en topdown regeren en we gaan daar nu de nadelen van ervaren. We zitten in de fase dat we de top van onze groei hebben bereikt en de nadelen ervaren. In de fase waarin we alle water beperkt hebben en de nadelen ervaren. 

Het gevaar is dat we steeds weer in uitersten blijven denken, het moet allemaal meer, of het moet allemaal minder. Beter is te bedenken waar nu eigenlijk precies het midden ligt voor ons. Dan lopen we ook niet steeds opnieuw tegen dezelfde problemen op.