Veel HSPs zijn kwetsbaar ten opzichte van mensen die een ‘uitdaging vormen’ om het zo maar eens uit te drukken. Denk aan relaties met narcisten, slachtoffertypes, dominante of agressieve persoonlijkheden en pestkoppen.

HSPs blijven in dit soort relaties vastzitten, omdat ze in de valkuil van hun mooie kwaliteiten stappen. Valkuil betekent het woordje ‘te’ ervoor.  Ze worden dan te meelevend, te analytisch, te hulpvaardig, te sociaal, te zelf-reflecterend. Ze stellen geen grenzen en raken emotioneel en mentaal in dit soort relaties verstrikt. En na een tijdje raken ze vaak zwaar overprikkeld en uitgeput.

Een andere reden is, dat dit soort mensen iets van jou spiegelen. Vaak wordt spiegelen opgevat als ‘wat de ander doet, wil jij stiekem ook doen’, maar dat is onjuist en geeft een schuldgevoel. Het is niet zo dat jij alle aandacht wilt of de baas wilt spelen of anderen zou willen pesten. Dat is een verkeerd begrip van het spiegelprincipe.

Deze voor jou lastige mensen laten jouw verborgen overtuigingen zien. Het zijn de omgekeerde of tegenovergestelde overtuigingen van degene waar je problemen mee ervaart. Het zijn deze overtuigingen die worden getriggerd en ongemerkt worden versterkt door de ontmoetingen met de ander, waardoor je erin blijft hangen met alle kwalijke gevolgen van dien.

Een voorbeeld.

Een narcist heeft ongeveer de volgende overtuigingen. Ik ben oké, de ander is niet oké. Mijn behoeften gaan voor die van anderen. Anderen dienen in mijn behoeften te voorzien. Als er conflicten zijn, is het altijd de schuld van de anderen.

Wat zou dit zijn als je ze ‘omkeert’? Dan wordt het: Ik ben niet oké, de ander is oké. Andermans behoeften gaan voor die van mij. Ik dien in andermans behoeften te voorzien. Als er conflicten zijn, is het altijd mijn schuld. Komen deze laatste overtuigingen je bekend voor, HSP? Dit zijn de pijnpunten waarop een narcist vat op je krijgt. Dit zijn de negatieve overtuigingen die je mag ombuigen.

Nog een voorbeeld.

Een pestkop heeft ongeveer de volgende overtuigingen: Het is erop of eronder en dus zorg ik dat ik bovenop kom. Ik maak me groot en ik maak jou klein. Ik ben machtig en de ander is onmachtig.

Wat zou dit zijn als je ze ‘omkeert’? Dan wordt het: Het is erop of eronder en dus zorg ik dat ik altijd onderop blijf. Ik maak me klein en ik maak jou groot. De ander is machtig en ik ben onmachtig. Komen deze laatste overtuigingen je bekend voor, HSP? Dit zijn de pijnpunten waarop een pestkop vat op je krijgt. Dit zijn de negatieve overtuigingen die je mag ombuigen.

Het zijn je negatieve overtuigingen die maken dat je in het spel wordt gezogen en moeite hebt eruit te komen. Door dit ‘omkeren’ leer je waar de ingang zit en waar jij anders mag gaan denken over jezelf. Dit leidt tot meer innerlijke kracht en zo word je minder kwetsbaar voor problematische relaties. Het leert je ook nee te zeggen en voor jezelf op te komen en jezelf te gaan waarderen.

Renée Merkestijn is life coach en healer, gespecialiseerd in hoogsensitiviteit. Meer informatie vind je op de website www.reneemerkestijn.com

De Nederlandse term bewustzijn kan verwarring geven. Het kan namelijk naar twee heel verschillende dingen verwijzen:

Het lagere bewustzijn raakt vaak te sterk verbonden, gehecht of geïdentificeerd met het aardse ‘gedoe’. Het ego kan denken dat hij/zij slechts bestaat uit zijn lichaam, emoties en denken, de vorm en tijd. Tijd verstrijkt en alle vormen veranderen. Dit betekent dat je aardse lichaam en daarmee het  lagere bewustzijn ooit sterft. Daarom ervaart het ego angst en wil alles controleren.

Die angst verdwijnt als je besef krijgt van en in verbinding komt met je tijdloze bewustzijn.Het spirituele is eigenlijk in verbinding zijn met je hogere bewustzijn, daardoor vind je rust, de bevrijding van angst. Het betekent niet dat jij je aardse ervaringen moet afzweren. Je kunt je aardse bewustzijn ook ontwikkelen, maar raak niet met je ervaringen geïdentificeerd. Dan kom je weer in de angst terecht.

Het leven in besef van en verbinding met je hogere bewustzijn vraagt oefening, omdat het aardse bestaan ons soms zo kan opslokken, dat we vergeten dat er een tijdloos en vormloos bewustzijn is, wat hieraan ten grondslag ligt.

Meer weten? Kijk dan eens bij de HSP verdiepingscursus op de website www.reneemerkestijn.com

In ons energielichaam bevinden zich een aantal energiekanalen, de nadi’s. In het midden loopt de sushumna. Daar omheen, als een soort helix van ons hoofd naar basischakra, de ida en de pingala.

• ·         Ida is de maanenergie, verbonden met de rechterhersenhelft en het bewustwordingsproces.
  
• ·         Pingala is de zonenergie, verbonden met de linkerhersenhelft en is de manifestatiestroom, vorm en creatie.
  
• ·         Die samen voeden de sushumna met nieuwe levensenergie, wat ons lichaam onderhoudt.  Als de energie goed stroomt, blijven we gezond.
  

Wat betekent manifestatie nu eigenlijk praktisch in ons leven, in termen van intentie, denken, emoties en handelen? Je hebt een bepaalde intentie, die zet je om in een gedachte, die krijgt kracht door je emoties en dit leidt tot handelen en je geeft het vorm. Je idee wordt werkelijkheid.

Die manifestatie vindt plaats of deze aspecten (intentie, denken, emoties, handelen) nu positief of negatief, bewust of onbewust zijn.  Het betekent, dat je niet anders kan dan manifesteren, altijd de werkelijkheid mede creëert, of je dit nu beseft of niet. Dit is je enorme kracht als schepper van je werkelijkheid.

Door wat je waarneemt in het proces en als eindresultaat aanschouwt, dus de consequenties van de manifestatie, krijg je in wezen feedback, waardoor jij je bewuster wordt van wat je in gang zet en wat je wilt of niet wilt. Dat is weer het bewustwordingsproces. Dan kan je de intentie, je gedachten erover, je emoties en je daden wijzigen. Dus manifestatie en bewustwording staan in wisselwerking.

Waarom ongelukkig?

Waarom, als we onze werkelijkheid kunnen scheppen en als we door het leven bewuster kunnen worden, gaat er zoveel dingen ‘mis’. We zouden toch allemaal op geluk kunnen focussen?  

Wat we vaak vergeten is angstige gedachten en emoties zeer krachtig zijn en een manifestatie geven, die jouw angst laat zien. Als jij denkt ‘dat lukt me niet’ manifesteer je al snel tegenslag of uitstel. Als je bang bent, focus je ongemerkt op gevaar en manifesteer je minder snel of misschien zelfs precies die dingen waar je  bang voor bent. Het kan ook dat we uit angst steeds denken aan wat we niet willen in plaats van aan wat we wel willen.

Misschien heb je niet helemaal duidelijk wat je wilt of zit er tegenstrijdigheid. Die kom je tegen bij zaken als, het wel willen (ja) maar bang zijn voor wat ze zeggen (nee). Elke 'maar' roept een drempel op en dan komen dingen niet van de grond. De belemmeringen laten je echter precies zien, waar jij jezelf belemmert.

Zorg er voor dat je een positieve intentie neerzet, benoem wat je wel wilt (in plaats van wat je niet wilt), voed het met positieve gedachten, emoties en daden en leer je negatieve overtuigingen en angsten onder ogen te zien om belemmeringen weg te nemen.

Er is veel meer hierover te vertellen. Heb je belangstelling, dan kan je de HSP verdiepingscursus volgen in Eext, of een persoonlijke afspraak maken, meer informatie vind je op www.reneemerkestijn.com.

 

HSP’s zijn soms:

• overmatig consciëntieus en behulpzaam
  
• nemen teveel hooi op de vork
  
• voelen zich voor alles en iedereen verantwoordelijk
  
• hebben moeite met nee zeggen en met grenzen stellen.
  

Dit is het ideale recept voor een overvolle agenda, overvraagd worden en voortdurend moeten dealen met crisissituaties. Dit houd je niet vol.

• Je raakt overprikkeld of wordt ziek en moet dan afspraken afzeggen.
  
• Er ontstaan voortdurend crisissituaties bij anderen, op werk of privé, die je probeert op te lossen ten koste jezelf en andere afspraken.
  

Dus eigenlijk, heel vervelend om te zeggen tegen de consciëntieuze HSP, ben je niet trouw aan jezelf en ook niet betrouwbaar voor anderen.  Al denk je soms van wel, omdat je altijd zoveel doet, altijd zo hard je best doet om anderen te helpen, het altijd zo druk hebt. Je bent eigenlijk voortdurend bezig om brandjes te blussen en je planning om te gooien.

Voorkomen is beter dan genezen. Je probeert, als je dit patroon herkent, waarschijnlijk de gevolgen ‘aan de achterkant’ te regelen:

• Ik ben zo moe en overprikkeld ik neem nu maar even rust, dat is goed voor me.
  
• Ik heb zoveel te doen, ik ga nu afspraken schrappen, dat is slimmer.
  

Vaak gesterkt door het idee dat je als HSP nu eenmaal niet zoveel aankan als anderen. Maar je vergeet dat het  hier ‘aan de voorkant’ mis gaat. Je bent aan het genezen, in plaats aan het voorkomen. Jouw agenda mag gewoon meer ruimte krijgen. Hier wat tips:

• Kijk voordat je afspraken maakt of die echt prioriteit hebben voor je en zeg alleen ja tegen belangrijke zaken en alleen ja als er echt ruimte is in je agenda.
  
• Plan voldoende ruimte in je agenda in voor je broodnodige rust en maakt niet teveel afspraken, stel voor jezelf een maximum.
  
•  Leer nee zeggen als Jan en Alleman je hulp inschakelt en je daardoor geen tijd voor jezelf hebt.
• Onderzoek de overtuigingen, die je aanzetten tot superhard werken, pleasen, redden, angst voor afwijzing, etc.

Vorkomen is nog altijd beter dan genezen. Als je dit doet ontstaat er meer ruimte in je agenda, rust in je leven en in je hoofd en je krijgt tijd voor zaken die werkelijk belangrijk voor je zijn.

Renée Merkestijn is HSP life coach en energetisch therapeute. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.   Zij is tevens docente bij de onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft thuis cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen met Lenormand, levensverhaal schrijven en happiness coaching.

 

Hoogsensitieve mensen krijgen via de zintuigen meer prikkels en informatie binnen dan gemiddeld.  Ze horen, zien, ruiken, proeven en voelen meer, ook meer nuances. Deze prikkels komen vanuit hun omgeving en vanuit hun eigen lijf. Dit wordt de Sensorische Sensitiviteit genoemd.

Zintuiglijke prikkels leiden tot een emoties, zoals boosheid, angst, verdriet, blijdschap etc.  Emoties zijn namelijk een reactie op een prikkel. Bij hoogsensitieve mensen zijn de emoties sterker, intenser, dan gemiddeld. Dit wordt de Emotionele Intensiteit genoemd.

Al die prikkels en al die emoties moeten worden verwerkt. Je moet deze lichamelijk, gevoelsmatig en mentaal (via je denken) en spiritueel verwerken. Dat heet bij Elaine Aron het Diepgaand Verwerken. Niet alleen achteraf, maar ook vooraf kan je diepgaand met zaken bezig zijn. 

Als je die grote hoeveelheid zintuiglijke prikkels en de intense emoties niet goed kan verwerken, kan je zenuwstelsel overbelast raken. Dan werken de andere drie eigenschappen niet meer goed. Dit resulteert in bijvoorbeeld lichamelijke pijn, emotioneel van streek zijn, niet meer goed kunnen denken. Dit is de vierde eigenschap, de Overprikkelbaarheid.

Vaak gaat het overprikkeld zijn, een overbelast zenuwstelsel, samen met een stressreactie. Je ervaart overprikkeling meestal als zeer bedreigend. De adrenaline gaat stromen, je wilt Vechten of Vluchten, of raakt misschien Verstard. Andersom komt ook voor. Als er veel stress in je leven is, zijn er meer prikkels, meer emoties, is er meer te verwerken en kan je zenuwstelsel vervolgens overprikkeld raken. Meestal gaan overprikkeld zijn en stress samen. Zeker als je niet hebt geleerd hoe ermee om te gaan.  

De stress raak je kwijt door een actieve reactie, beweging meestal. De overprikkeling raak je eerder kwijt door rust. Dus je dient vaak eerst te ontladen door beweging en vervolgens tot rust te komen door bijvoorbeeld te aarden of een ademhalingsoefening te doen.

Als je overprikkeld en gestrest bent, is tot rust komen komen als HSP lastiger. Er is een tussenstapje nodig, eerst bewegen dan rust, om weer in normale doen te geraken. Dan functioneert alles weer zoals het hoort en kan je beter onderzoeken wat er moet gebeuren om in de toekomst stress of overprikkeling te voorkomen.

Na dit zelfonderzoek kan je leren je leven anders aan te pakken en dit nieuwe denken of gedrag te oefenen. Dit kost eerst inspanning, maar na enige tijd wordt deze nieuwe manier van leven gewoonte.

In alle stappen in het veranderingsproces waarmee je beter leert omgaan met hoogsensitiviteit, kan ik je ondersteunen als energetisch therapeute en stresscounselor. Voor meer informatie verwijs ik je naar mijn website www.reneemerkestijn.com.

Bij het kaartleggen kan je een bestaand legpatroon kiezen om de kaarten te leggen, of zelf een legpatroon ontwerpen aan de hand van je vraag.

Veelgebruikte bestaande legpatronen zijn:

• ·        Verleden, heden toekomst
  
• ·        Het Keltische Kruis
  
• ·        De Grote legging
  

Je bepaalt voordat je de kaarten schudt en uitlegt, de betekenis van een bepaalde positie. Dus al bij het schudden, houd je de vraagsteller, de vraag en het legpatroon in gedachten. De eerste kaart die je plaatst in het  legpatroon Verleden-Heden-Toekomst zegt wat over het Verleden, de tweede kaart over het Heden en de derde kaart over de Toekomst.

Houd bij het duiden van de kaarten altijd de vraag goed in de gaten. Stel dat iemand een vraag stelt over een relatie, dan zegt de kaart op positie Verleden iets over hoe de relatie was in het verleden. Door dit patroon te kiezen, kan je de ontwikkeling in de relatie zien vanuit het verleden, naar het heden en vervolgens naar de toekomst toe.

De kaartlezing betreft altijd de vraagsteller. De kaart op positie verleden geeft aan hoe de relatie in de beleving van de vraagsteller was. Wil je weten hoe de partner het heeft ervaren, kan je dezelfde legging voor de partner doen. Je kunt ook op elke positie een kaart voor zowel de vraagsteller als voor de partner leggen. Dan kan je zien hoe de wisselwerking tussen die twee was, is en wordt. Daarnaast kan je één kaart nemen voor ‘het stel’ als vraagsteller, maar per persoon geeft wat meer duidelijkheid over ieders bijdrage.

Als je meer wilt weten over hoe iemand vanuit het verleden naar het heden is toe gegaan, kan je de techniek van het doortellen gebruiken, waar ik in een later blog op terug zal komen. In het kort, je telt de nummers van de kaarten bij elkaar op (bijv. 10 Zeisen plus 25 Ring, samen 35) en vertaalt deze laatste in een kaart. 35 is het Anker. Het Anker vertelt dan wat meer over de veranderingen die plaatsvonden, dus wat meer over 10 Zeisen en 25 Ring als proces van verleden naar toekomst toe. Als je boven de 36 uitkomt, haal je er 36 af, om de onderliggende kaart te vinden. Verwar dit niet met de manier van tellen die ze in de numerologie toepassen, daar tellen ze de losse cijfers op, bij de kaarten tel je de kaartnummers op. Als je per positie twee kaarten legt, één voor de vraagsteller en één voor de partner, kan je ook die twee doortellen om wat meer over de relatie te zien op dat tijdstip.

Naast bestaande kaartleggingen, kan je zelf legpatronen ontwerpen. Stel je wilt iets weten over een relatie, op verschillende deelterreinen. Dan kan je bijvoorbeeld kaart 1 voor de fysieke kant, kaart 2 voor de emotionele kant, kaart 3 voor de mentale kant en kaart 4 voor de spirituele kant kiezen. Het is ook handig een samenvattende kaart te leggen als kaart 5.

Er is nog veel meer te vertellen over de Lenormand. Wil jij meteen aan de slag met kaartlezen, dan is het boek Lenormandkaarten wellicht iets voor je. Ook is er via NHBO Nederland en via CVA België een uitgebreide cursus kaartlezen met Lenormand te verkrijgen, waarbij je door mij persoonlijk wordt begeleid. Meer informatie over al deze mogelijkheden vind je op  www.lenormandkaarten.com. Voor mijn werk als energetisch therapeute en coach voor hooggevoelige mensen, verwijs ik je naar www.reneemerkestijn.com .

De meeste mensen verbinden geluk aan voorwaarden. Als ik eenmaal een leuke (…. baan, man, vrouw,  auto…) heb , als ik eenmaal een mooi (…huis, kledingstuk….), als ik maar eenmaal meer (... geld, tijd, vrijheid ...) heb, dán zal ik me gelukkig voelen. Als …  dan … wijst op voorwaarden aan geluk.

Die voorwaarden betekenen ten eerste vaak uitgesteld geluk. Je bent niet gelukkig hier en nu, omdat je jezelf vertelt dat je iets mist. Het kan je onzeker maken omdat het nooit zeker is of je iets zal bereiken. Als je het doel al bereikt, kan je het kwijtraken, wat je weer bang  kan maken. Omdat het leven uit ups en downs bestaat, kan je gevoelsmatig schommelen. Als het meezit voel jij je gelukkig, als het tegenzit voel jij je ongelukkig. Je maakt jezelf voor je geluk afhankelijk van omstandigheden.

Geluk is een gevoel en het is net als met denken: alleen jij, niets of niemand anders, bepaalt hoe jij denkt en hoe jij je voelt.  Geluk is in die zin een keuze en je bent aan niets of niemand overgeleverd. Natuurlijk kan je bij tegenslag eerst verdrietig, bang of boos zijn. Dat zijn emoties en die horen erbij en duren meestal niet lang.

Geluk of ongeluk is echter vooral een keuze.

Je kunt kiezen om bij tegenslag langdurig en volledig van streek te raken en gestrest te reageren. Dan voel jij je beroerd en reageert niet meer effectief op de situatie. Het voelt alsof het je overkomt en zolang het doel niet is bereikt voel jij je ongelukkig.

Je kunt bij tegenslag beter kiezen die eerst te verwerken, dan de situatie rustig te bekijken en in actie komen. Vanuit innerlijke rust kun je effectiever reageren. Dat geeft je het gevoel dat je iets kan doen aan een situatie. Al heb je het doel nog niet bereikt, je reageert vanuit zelfvertrouwen. Als er geen oplossingen mochten zijn, kan je altijd nog de situatie bewust accepteren. Alles beter dan jezelf steeds verder van streek te maken en ongelukkig te voelen.

Mooier is, wanneer je er bewust voor gaat kiezen je gelukkig te voelen, ondanks eventuele tegenslag. Je kunt in elke situatie op de goede dingen letten en je gedachten en gevoelens in een positieve richting sturen. Hierdoor voel jij je rustiger en gelukkiger en kan eventuele tegenslag beter aan, je kan makkelijker je doelen bereiken.

Geluk is niet iets wat je toevalt of ontvalt. Geluk is vooral een levenshouding.

Meer weten? Kijk dan eens op de website www.reneemerkestijn.com, HSP life coach en healer

Veel HSP’s lijden onder de druk van 'het heilige moeten'. Ze moeten hun plichten doen. Ze moeten het goed of zelfs perfect doen. Ze moeten er zijn voor anderen en altijd meedoen met de anderen. Wat je werkelijk moe maakt, is het moeten, niet het doen. Moeten jaagt je op.

Moeten maakt moe!

Omdat HSP’s bevattelijk zijn voor de normen en verwachtingen van de maatschappij en van anderen, jagen ze zichzelf op. Nu doen bijna alle Westerse mensen dit, maar HSP’s zijn er gevoeliger voor en hebben sneller last van de consequenties in hun denken, emoties en lichaam. Ze raken overprikkeld.

HSP’s denken vaak dat er iets mis met hen is, als ze niet mee kunnen meekomen in het hectische leven. Terwijl er in werkelijkheid iets mis is met de overtuigingen in deze maatschappij, die op angst zijn gebaseerd.  

Mensen die veel moeten zijn bang. Bang dat er iets mis is of mis zou kunnen gaan als je niet perfect bent of niet presteert.  Dan word je niet gezien, niet beloond, raak je arm of eenzaam. Vul maar in. Er is druk van de buitenwereld om mee te doen.  Je ziet de reclame dankbaar gebruik maken van onze angsten. Dit leidt tot veel moeten.

Het plezier in de activiteiten zelf valt weg als je veel moet. Als je naar je werk moet omdat je geld moet verdienen een aanzien moet hebben, komt er dwang op te staan. Dan ben je niet plezierig aan het leven, maar aan het overleven en vechten. Als het je teveel wordt kan je als reactie vluchten of verstarren. Maar vechten, vluchten en verstarren duiden op een stressmechanisme.Niet alleen is je plezier weg, je gezondheid lijdt er onder. Je houdt het niet vol. Niet voor niets zijn er zoveel mensen ziek, geestelijk en lichamelijk. 

Hooggevoelige mensen worden eerder geconfronteerd met hun klachten, door hun prikkelgevoeligheid. Ze willen daar vaak vanaf, maar in wezen is het een waarschuwing dat je over je grenzen heengaat. Je lichaam vertelt je dat jij jezelf opjaagt met al dat heilige moeten. Wees blij met de waarschuwing en doe er wat mee.

Ik zie HSP’s vaak pas  tot bezinning komen over de normen en verwachtingen, over het heilige moeten, na een crisis of ziekte. Het is beter eerder naar je klachten te luisteren en je manier van denken en je levensstijl aan te passen.  

Bepaal wat je werkelijke waarden zijn,  wat jij innerlijk belangrijk vindt in het leven. Laat je niet leiden door de normen en verwachtingen van anderen, onderzoek jouw waarden. Wat wil je zijn, voelen en ervaren? Bij waarden kun je denken aan plezier, diepgang, verbinding, rust, creativiteit.  Waar gaat het je om?  Laat je waarden bepalen wat je kiest in het leven,  vertaal je waarden in acties. 

In jezelf en bij anderen kan weerstand ontstaan als je naar waarden wilt gaan leven. Het heilige moeten is een verslaving waar velen aan leiden. De veelgehoorde angst is dat als mensen vanuit plezier en rust werken, dit te weinig productie of resultaat geeft en tot schaarste leidt. Terwijl allang is aangetoond dat als je leeft en werkt vanuit plezier en rust, mensen juist gelukkiger, productiever en creatiever zijn.

Het is de onderliggende op angst gebaseerde overtuiging die ons opjaagt, waardoor we continu van alles moeten. Dus onderzoek die overtuiging is en vervang die door een betere. Richt je leven in vanuit jouw waarden!

Renée Merkestijn is HSP life coach en chakrahealer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.   Zij is tevens docente bij de onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft thuis cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen met Lenormand, levensverhaal schrijven en happiness coaching.

 

Kaartlezen stelt je in staat te reflecteren op je leven, waarmee dieper inzicht ontstaat in je karakter en je situatie. De kaarten laten de mogelijkheden en de te overwinnen obstakels zien die op dat moment spelen en voorzien je van advies.  

De meeste mensen kennen de Tarot, een oud spel. Maar ook de Lenormand is een oud spel dat zijn diensten heeft bewezen. De oorspronkelijke Lenormandkaarten kennen een eenvoudige afbeelding. Dit beeld of symbool staat voor specifieke energieën en kenmerken en het zijn vaak archetypen. De Lenormandkaarten duid je middels associatie met dit beeld.

In de Tarot zijn de afbeeldingen verhalend en bevatten vele oude symbolen die je meer vertellen over de betekenis. Dit zie je ook in de moderne versies van de Lenormand. De extra symbolen zijn via associatie aan de kaart toegevoegd door de ontwerpers.

Hoe duid je een Lenormandkaart via associatie?
 

De kaart 31 Zonne. Een aantal mogelijke associaties zijn: de zon als hemellichaam,  warmte, licht, het leven, levenskracht, energie,blijheid, roem, helder zicht. Het staat voor het archetype van de held of de vader. Via de astrologie verwijst het naar de persoonlijkheid, mannelijkheid, zelfexpressie, leiderschap en het zonneteken Leeuw.

De juiste vraag stellen.

Als je een vraag stelt aan de kaarten en daar één kaart voor uitlegt, dien je de betekenissen te relateren aan je vraag om de juiste duiding te krijgen.

Stel je vraag was:  Wat zijn mijn sterkste karaktertrekken? Je trekt 31 Zonne. Dan duidt het op een krachtige persoonlijkheid die actief in het leven staat, van het leven geniet, expressief is, een warm en hartelijk karakter.

Stel dat je vraag was: Wat zijn mijn slechtste karaktertrekken? Dan duidt die 31 Zonne op overdrijving van de zonnekracht, dus bijvoorbeeld op narcisme, teveel aandacht vragen, overmoed, de baas willen spelen.

Stel je vraag was: Wat is mijn zwakst ontwikkelde karaktertrek? Dan ontbreekt dus zonnekracht. Dat kan duiden op weinig vitaliteit, weinig daadkracht, een wat sombere instelling.

Kaarten combineren.

Je kunt ook een vraag stellen en daar twee of meer kaarten voor trekken. Die vormen dan samen je antwoord. Dit betekent dat je de betekenissen moet combineren.  Dit vereist nogal wat oefening.  De kaarten beïnvloeden elkaar, ze kunnen elkaars betekenissen versterken of verzwakken. Ze kunnen ook samen een geheel nieuwe betekenis geven. Een voorbeeld met  31 Zonne en 5 Boom.

Je kunt het beste met de betekenissen van de losse kaarten beginnen. De betekenissen van de kaart 31 Zonne waren al genoemd.  5 Boom kan duiden op een boom, op levensenergie en gezondheid, langzame groei, wijsheid, stamboom, afkomst, erfelijkheid, je wortels, de natuur.

Je ziet al dat beide kaarten met levensenergie en gezondheid te maken hebben. Ook heeft de zon met vader te maken en de boom met stamboom, beiden verwijzen wellicht naar iemands achtergrond.

De vraag helpt je de combinatie te duiden.

Als iemand vragen stelt over zijn gezondheid, kan je hier een positief antwoord op geven. De zon staat voor levenskracht, de boom voor gezondheid of  geleidelijke groei. Iemand is gezond, of herstelt gemakkelijk van eerdere kwalen.

Als iemand vragen stelt over zijn karakter, combineer je de betekenissen die met karakter te maken hebben:  een warm karakter (zon) gericht op familie (boom) kan wijzen op een echt familiemens.  Of hoger inzicht (zon) en wijsheid (boom), iemand die  op persoonlijke ontwikkeling is gericht en dit wellicht ook doorgeeft aan anderen (zon uitstralend aspect).

Meer informatie over Lenormand.

Er is nog veel meer te vertellen over de Lenormand. Wil jij meteen aan de slag met kaartlezen, dan is het boek Lenormandkaarten wellicht iets voor je. Ook is er via NHBO Nederland en via CVA België een uitgebreide cursus kaartlezen met Lenormand te verkrijgen, waarbij je door mij persoonlijk wordt begeleid. Meer informatie over al deze mogelijkheden vind je op  www.lenormandkaarten.com. Voor mijn werk als energetisch therapeute en coach voor hooggevoelige mensen, verwijs ik je naar www.reneemerkestijn.com . 

 

 

 

 

Irritatie en 'rotdagen' treden vaak op als je als HSP overprikkeld bent. Dan heb je nergens plezier in, denkt alleen aan vervelende dingen, niets wilt lukken, je bent snel boos, zit jezelf in de weg. Zo’n dag waarop mensen je vragen of je met je verkeerde been uit bed bent gestapt. Ook je innerlijke criticus kan je verwijten maken over jezelf. Kortom, je hebt een rotdag.

Irritatie en boosheid geven aan dat er een grens is overschreden. Een van de belangrijkste dingen die je als HSP kunt leren, is je negatieve emoties te zien als een signaal aan jezelf. Ze vertellen je dat er iets veranderd mag worden aan een situatie. Of het nu angst is, jaloezie, boosheid, verdriet, emoties vragen je te luisteren en de juiste actie te nemen om in evenwicht te komen. Door ze te negeren of onderdrukken, gaan ze alleen maar ‘harder roepen’.

Een veel voorkomende oorzaak van irritatie is moeheid.  HSP’s die nog niet goed met hun energie omgaan, neigen over hun grenzen heen te gaan (fysiek, emotioneel en  mentaal), met als gevolg moeheid en irritatie. Het heeft geen zin om door te gaan in het hoge tempo dat je had.  Het heeft geen zin om jezelf of andere mensen de schuld te geven. Dan maak je het alleen maar zwaarder voor jezelf.

De eerste stap is: tot rust komen. Ga wandelen, doe een dutje, neem een warm bad, doe een meditatie, kleur een mandala in. 

De tweede stap is: doe alleen dingen waar je plezier aan beleeft. Of als alternatief routineklusjes die weinig aandacht vragen.

Als je van tuinieren houdt, ga je tuinieren. Als je van lezen houdt, pak je een boek.  Ben je op je werk of heb je de zorg voor een gezin, dan kies je bij voorkeur de leuke klussen, als alternatief routineklusjes die weinig aandacht vragen. 

Je zult merken dat je lage energieniveau en irritatie sneller voorbij zijn, dan wanneer je doorgaat op de normale voet. Je zult tevens merken dat je de ‘schade’ altijd inhaalt als je goed luistert naar jezelf.  Het zal uiteindelijk geen verloren dag blijken te zijn, al probeert je innerlijke criticus je dat wijs te maken.

Als derde stap, onderzoek of er onder die moeheid en irritatie een andere laag zit. 

Waar zijn andere grenzen overschreden? Behandelen mensen je respectloos (zie eerder blog), ben je met de zorgen van anderen bezig, neem je teveel hooi op je vork, ben je perfectionistisch? Je irritatie en boosheid laten je weten dat het tijd wordt om hier wat aan te gaan doen, dus maak een nieuw plan. Wat ga je doen om dat te veranderen? Zo gebruik je jouw irritatie en boosheid nuttig.

Renée Merkestijn is HSP life coach en energetisch therapeute/healer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites. Zij is docente bij de schriftelijke onderwijsinstellingen NHBO Nederland en CVA België, geeft cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen, biografie schrijven en happiness coaching. Zij is tevens paragnoste en werkt met Lenormand kaarten, voor meer inzicht in jezelf en je leven.

 

 

 

 

 

“Ik vertrouw je niet,” zegt je partner tegen je, “want mijn ex belazerde mij ook.”

“Ik vertrouw je niet,” zegt een klant tegen je, “want een collega van jou heeft me benadeeld.”

“Ik vertrouw je niet,” zegt iemand, “want alle mensen zijn hetzelfde.”

HSP's vinden het lastig als mensen wantrouwen uit het verleden op hen projecteren. Dit gebeurt als iemand slechte ervaringen heeft gehad met  'iemand zoals jij'  (een andere man, vrouw, dienstverlener, collega, baas, of wat ook) en bang is dat jij ook zo zult zijn, of zelfs bang is dat alle mensen zo zijn. De pijn is niet goed verwerkt en verleden en heden lopen door elkaar.

De negatieve emoties van iemand die wantrouwig is, komen als een grote golf  energie op je af; dit is bijna fysiek voelbaar voor een HSP. De woorden hebben zo’n emotionele lading, dat  het kan lijken of jij persoonlijk iets verkeerd hebt gedaan en daarom aangevallen wordt.

Je kunt als HSP soms defensief of boos op andermans wantrouwen reageren. Of mogelijk wil je de ander voortdurend geruststellen. Allebei met de boodschap: “Maar ik ben echt wel te vertrouwen, hoor.” 

Woorden halen wantrouwen niet weg, sterker nog, woorden en pogingen je betrouwbaarheid te ‘bewijzen’ kunnen wantrouwen versterken. Iemand kan door de hevige emoties volledig in het verleden terechtkomen. Dan maakt hij of zij je verwijten die eigenlijk voor iemand anders bestemd waren. Iemand kan zelfs uit jouw emotionele reactie concluderen dat je blijkbaar ook niet te vertrouwen bent. Als je zelf een issue hebt met vertrouwen, zijn de poppen natuurlijk helemaal aan het dansen.

• Houd als HSP in de gaten of andermans wantrouwen echt voor jou bestemd is. Zo niet, houd jezelf voor: “Dit gaat niet om mij”, in plaats van defensief te worden.

•  Blijf rustig, laat het wantrouwen bij de ander, ga niet in de emoties mee. 
  
  

• ·Verwijt de ander nooit diens wantrouwen, want hiermee versterk je iemands pijn. Mensen zijn niet wantrouwig omdat het zo leuk is om wantrouwig te zijn!
  
  

• Als je de neiging hebt zelf heftig te reageren, is het tijd misschien om je eigen verleden te onderzoeken op het punt van vertrouwen.
  
  

Ga als HSP niet als klaagmuur functioneren om iemand gerust te stellen, te troosten of te redden. Je snapt als HSP vaak heel goed waar iemands pijn vandaan komt. Wellicht ben je geneigd eindeloos naar de verhalen uit iemands verleden te luisteren. Als Klaagmuur kan je onbedoeld iemands pijn bevestigen en versterken, zeker als je eigen nare ervaringen wilt opsommen. Maak verschil tussen de klaagmuur (medelijden) en medeleven, waarbij je naar elkaar luistert en elkaar positieve feedback geeft.

De eerste stap is altijd inzicht. Is iemand terecht wantrouwig om iets wat jij deed, of schuilt het probleem in iemands verleden? Let op je eigen reacties, misschien reageer je heftig omdat je eigen wantrouwen een rol speelt. Praat op een rustige manier over dit soort zaken, zonder verwijten of klachten. Neem zo nodig eerst een stap terug om rustig na te denken over wat er gebeurt, zodat het niet escaleert. Wees zo duidelijk mogelijk naar elkaar over wat vertrouwen is voor jou. Benoem concreet wat het betekent in de relatie, in gedrag en afspraken.

Wil je meer weten, dan is de cursus basiscursus ‘omgaan met hooggevoeligheid’ misschien iets voor je. Coachingsgesprekken via Skype zijn eveneens mogelijk. Nadere informatie over mijn HSP praktijk vind je op mijn website www.reneemerkestijn.com.

 

Hoogsensitieve mensen vinden het soms lastig met kritiek om te gaan. Daar zijn een aantal oorzaken voor aan te wijzen.

HSPs zijn mensen die serieus in het leven staan, consciëntieus zijn, zich goed voorbereiden op zaken, hoge normen en waarden hebben. Dit heeft te maken met de eigenschap diepgaand verwerken, zoals Elaine Aron het formuleerde. Als iets niet goed is gegaan, onderzoeken ze meteen hoe dit mogelijk was, wat de gevolgen zijn en wat ze eraan kunnen doen. Ze gaan normaal gesproken meteen in rustig overleg met degene die kritiek uit. Als een HSP echter de neiging heeft tot perfectionisme, een van de valkuilen van diepgaand verwerken, dan kunnen ze zichzelf op de kop geven, zich schuldig voelen en defensief reageren.

Daarnaast zijn het mensen die sociale contacten erg belangrijk vinden, empatisch zijn, mede door hun emotionele intensiteit. Als er iets mis is gegaan, vinden ze dat vervelend voor de relatie en proberen het evenwicht te herstellen. Ze willen relaties goed houden en dat is een prima eigenschap. Het wordt een probleem als ze de neiging hebben zich teveel aan anderen te passen, een van de valkuilen van hun gevoeligheid.  Dan kunnen ze zich al schuldig voelen voordat ze onderzocht hebben of de kritiek juist is en zich klein of afgewezen voelen.

Een andere reden is dat HSP’s gevoelig zijn voor de manier waarop kritiek wordt gegeven.  Ze letten met hun zintuiglijke gevoeligheid sterk op de intonatie van de stem, de gelaatsuitdrukkingen en de lichaamstaal.  Daarnaast pikken ze de emoties van anderen op. Als iemand hen vanuit irritatie aanspreekt, merken ze de irritatie direct op. Zelfs als iemand deze probeert te verbergen. Ze lezen de emoties van anderen en reageren niet alleen op de kritiek zelf, maar tevens op andermans emotie.  

Door hun diepgaande manier van verwerken hebben de tijd nodig om kritiek rustig te overwegen. Ze onderzoeken werkelijk alles, het verleden, de toekomst, de praktische gevolgen, de emotionele gevolgen, de verschillende opties.  Het kost hun daarom wat meer tijd om te reageren. Als ze onder druk worden gezet om snel te antwoorden, of als de ander sterk geïrriteerd is, kunnen ze door de situatie gestrest en overprikkeld raken.  De overprikkeling maakt het weer moeilijk om hun evenwicht te bewaren, dus goed met de situatie en de kritiek om te gaan. Dan is even wat rust en afstand aangewezen.

Voor HSP’s is het belangrijk de valkuilen van hun mooie eigenschappen om overprikkeling te vermijden. Dit zorgt dat ze  en kritiek met meer rust zelfvertrouwen tegemoet kunnen treden.

Dit artikel verscheen eerder op de website van hoger besef. Renée Merkestijn is HSP life coach en chakrahealer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.  Daarnaast is zij paragnoste en kaartlezeres, hiervoor kan je de website www.lenormandkaarten.com bezoeken.  Zij is daarnaast docente bij de schriftelijke onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen, levensverhalen schrijven en happiness coaching.

 

 

 

Hooggevoelige mensen hechten sterk aan normen en waarden in relaties. Ze vinden het belangrijk dat mensen elkaar op een liefdevolle en eerlijke manier benaderen in werk- en privésituaties. Ze willen dat mensen en bedrijven hun taken goed doen, hoge kwaliteit leveren. Op zich een loffelijk streven, maar ik zie HSP’s regelmatig met deze kwestie  worstelen. Ze raken teleurgesteld als het niet gaat zoals het idealiter zou moeten kunnen in hun ogen. Teleurgesteld in mensen, in bedrijven,  in de maatschappij, zelfs in zichzelf als ze zelf niet  voldoen aan hun eigen hoge normen en waarden.

Wat mensen niet beseffen is dat er een verschil is tussen normen en waarden. De waarden staan boven normen, normen zijn een afgeleide van waarden. Een voorbeeld. Je hebt als waarde liefde en vriendschap. Je geeft om je vriendin en wilt haar daarom graag regelmatig zien. Nu kan je daar een norm aan vastplakken. Dan wordt het misschien de afspraak dat je elkaar elke week ziet. De norm wordt een regel, het wordt vaste prik.

Hopelijk zie je dat een norm strenger overkomt en verwachtingen schept. Het wordt helaas soms al gauw: als mijn vriendin niet elke week bij me langskomt, dan houdt ze niet van me. Het trekken van dit soort conclusies is een recept voor teleurstelling.  Als je vriendin deze week niet kan komen omdat ze het razenddruk heeft, voel jij je verdrietig en ga je misschien zelfs aan de vriendschap twijfelen.  Je  creëert misschien  schuldgevoelens bij je vriendin als je vindt dat zij aan deze norm moet voldoen.  Het kan zelfs ontaarden in ruzie. Dit betekent dat door vast te houden aan normen, de waarden liefde en vriendschap worden ondermijnd.

Bij teleurstellingen is het goed eerst te onderzoeken of wat jij verwacht niet slechts op een norm is gebaseerd, waarmee het  een soort strenge regel is geworden. De volgende belangrijker vraag is, wat waren de achterliggende waarden ook alweer? Waar ging het om? In het voorbeeld waren dit  liefde en  vriendschap. Als je werkelijk om je vriendin geeft, ben je dan bereid van je norm af te wijken als dit voor je vriendin beter is? Misschien is ze moe of ziek of heeft het stervensdruk. Dat ze een keertje niet komt, betekent niet dat ze niet om je geeft. Laat haar merken dat je begrijpt waarom ze niet kan, maar spreek ook je eigen behoeften uit. Vertel dat je haar deze week zal missen, omdat je veel om haar geeft, maar haar welzijn belangrijker is.  Zo bouw je aan liefde en vriendschap in een relatie.

Je kunt soms ontdekken dat het in een relatie tijd wordt voor andere normen, andere afspraken. Mensen veranderen, omstandigheden veranderen.  Liefde en vriendschap als waarden blijven, maar soms is het tijd een andere vorm te vinden, een norm, afspraak of regel die beter past bij de veranderde situatie.  Zo houd je jouw vriendschappen prettig en houd je het gevoel van verplichtingen buiten de deur.

Dit artikel verscheen eerder op de website van hoger besef. Renée Merkestijn is HSP life coach en chakrahealer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.   Zij is docente bij de schriftelijke onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen met Lenormand, levensverhaal schrijven en happiness coaching.

 

 

Veel hooggevoelige mensen hebben een auraveld dat zich behoorlijk wijd kan uitspreiden. Alles wat zich in jouw auraveld bevindt, kan je bewust of onbewust waarnemen of voelen. HSP’s  ervaren niet alleen de energie van mensen, maar ook van dieren of omgeving.  Je wordt beïnvloedt door de energie van anderen, maar anderen worden eveneens door jouw energieveld beïnvloed. Meestal vindt de uitwisseling op onbewust niveau plaats.

We leren in deze lichaamsgerichte maatschappij niet omgaan met energie, beseffen niet dat je via je aura contact maakt met alles en iedereen in je nabijheid, op een subtiel niveau. Zo wordt het nog steeds vreemd gevonden als een hooggevoelig kind onrustig wordt in bepaald gezelschap of gaat huilen als iemand binnenstapt, terwijl deze persoon zo rustig of aardig lijkt. In plaats van het kind te leren vertrouwen op zijn waarnemingen, zeg je wellicht tegen hem dat er niets aan de hand is.

Wat we niet beseffen is dat een  hooggevoelig  kind andermans emoties aanvoelt en soms zelfs  overneemt.  Als een van de ouders gedeprimeerd of boos is, kan een HSP-kind dit ook worden, zeker als hij nog geen onderscheid kan maken tussen de eigen en andermans gevoelens Als dat wel het geval is, zal het kind misschien de ouder willen gaan troosten.

Nu praten we over kinderen, maar veel volwassenen HSP’s beseffen evenmin wat er op energetisch niveau gebeurt, hoezeer ze de energie van anderen waarnemen. Dan kunnen ze het ene moment gelukkig zijn en na een bezoek van de buurvrouw van streek raken, zelfs al sprak deze met geen woord over onprettige gevoelens. Pas als jij je als HSP bewust wordt van energetische uitwisseling, kan je er anders mee leren omgaan.

Even wat tips.

Het is belangrijk dat je goed weet wie jij zelf bent energetisch. Dit vraagt niet alleen zelfkennis, maar ook dat je regelmatig ‘alleen bent’. Onttrek je op zijn tijd aan de voortdurende beïnvloeding van andere mensen. Lekker alleen de natuur in, is een prima manier om tot jezelf te komen. Blijf in contacten geaard en gecentreerd blijft, zodat je niet te zeer beïnvloed raakt.  Wees alert op plotselinge veranderen in je energie, zoals opeens moe worden of plotselinge emoties. Check eerst of het van jezelf komt, of dat je iets ontvangt van de ander. Als deze energie niet van jou is, ga er dan niet mee aan de slag, draag het niet mee. Laat het los door bijvoorbeeld afstrijken of in de grond te laten vloeien,  om weer tot jezelf te komen.

Over dit onderwerp is natuurlijk veel meer te vertellen, maar ik hoop dat je via dit artikel het principe gaat herkennen en een idee krijgt hoe je in je eigen energie kan blijven, jezelf kan blijven.

 

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op de website van hoger besef. Renée Merkestijn is HSP life coach en chakrahealer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.  Zij is docente bij de schriftelijke onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen, levensverhalen schrijven en happiness coaching. Daarnaast is zij paragnoste en kaartlezeres, hiervoor kan je de website www.lenormandkaarten.com bezoeken. 

 

Het is voor een HSP soms lastig grenzen te stellen als mensen je respectloos benaderen. Als jij dit herkent, realiseer je dat het meerdere redenen kan hebben. Als analytische HSP is het goed om bij jezelf te onderzoeken waar het aan ligt en vanuit dit inzicht oplossingen te vinden. Hieronder vind je een aantal mogelijkheden om je op ideeën te brengen. Het gaat met name om situaties waarin mensen daadwerkelijk grenzen overschrijden en je bijvoorbeeld beledigen, kleineren, treiteren,  gelijk willen hebben, eindeloze discussies aangaan. Dus het gaat om verbaal gerichte strijd.

Een HSP heeft de neiging om vóór hij reageert grondig te onderzoeken of de ander misschien een punt heeft.  Hij wilt de andermans mening voor vol aanzien en de ander het nodige respect betonen. Daarom denkt een HSP meestal eerst  goed na over wat iemand zegt, zelfs als die persoon niet respectvol is. Er kan ongeloof bijkomen als iemand onaardig of onredelijk doet.  Zo van, dat meent hij toch niet echt, hè? Zie ik het wel juist? Daarmee dicht je de ander ongemerkt meer autoriteit toe dan jezelf of dicht je iemand positieve intenties toe, waar die niet zijn. Het komt voor dat een kritische of betuttelende houding van andere mensen bij jou een oud kindpatroon activeert. Het gevolg van dit alles kan zijn dat als iemand jouw grenzen overschrijdt, je te laat reageert , je te aardig reageert of zelfs helemaal niet reageert. 

Een voorbeeld. Je hebt net verteld dat je dolgraag piano speelt. De ander reageert met: “Piano spelen is iets voor van die softe mensen.” In plaats van je te realiseren dat iemand je voor softie uitmaakt, een oordeel uitspreekt en dat dit niet respectvol is, gaat een HSP over zo’n opmerking nadenken.  Ten eerste over de rationele inhoud. Is piano spelen inderdaad iets voor softe mensen? Klopt dat wel? Waarom zou hij dat denken?  Op welke feiten zou dit gebaseerd zijn?

Daarnaast denkt hij na over de emotionele inhoud. Meestal voelt een HSP de onderliggende beledigende toon aan. Vanuit zelfonderzoek kan hij zich afvragen of hij het juist aanvoelt. Als een HSP wat onzeker is, kan hij bang zijn dat hij te gevoelig reageert. Hij vindt soms dat vrije meningsuiting is toegestaan, zelfs al doet het de ander pijn. Dit kom je vooral tegen bij HSPs die nare ervaringen achter de rug hebben, bijvoorbeeld sterk zijn bekritiseerd.

Kom je in zo’n situatie, dan mag je er best wat van zeggen. In het voorbeeld:  “Je maakt me daarmee voor softie uit, dat is niet respectvol.”. Soms kan humor helpen: “Gelukkig ben ik zo’n softie die enorm kan genieten van muziek, dank je wel.”  Als mensen zich vaker respectloos gedragen, is het beter je uit het contact terug te trekken. Zorg als HSP dat je de situatie zo snel mogelijk leert doorzien en je een strategie ontwikkelt. Belangrijk punt om te onthouden: maak opmerkingen die kwetsend zijn bedoeld nooit persoonlijk. Laat andermans gebrek aan respect niet leiden tot daling van je eigen zelfrespect.

Dit artikel publiceerde ik eerder via de website van hoger besef. Renée Merkestijn is HSP life coach en chakrahealer. Ze heeft een praktijk in Eext, Drenthe, waar zij mensen begeleid via healing, coaching, cursussen en retraites.  Ze leert je omgaan met hooggevoeligheid en stress, te leven vanuit kracht en inspiratie. Zie www.reneemerkestijn.com.   Zij is docente bij de schriftelijke onderwijsinstellingen NHBO en CVA en geeft cursussen op het gebied van hooggevoeligheid, kaartlezen met Lenormand, levensverhaal schrijven en happiness coaching.

 

Dit zijn mijn tips om een nieuwe start te maken in 2015.
Meer tijd en energie is al prettig, maar het zorgt ook dat jij je goede voornemens waar kan maken.

1,  Onderzoek waar je tijd aan verliest. Kijk je teveel televisie? Zit je uren achter de computer? Word je voortdurend afgeleid door andere mensen? Doe er iets aan. Die tijd en energie kan je beter gebruiken! Je kunt geen nieuwe doelen bereiken als je niet eerst tijd ervoor vrijmaakt. De beste manier om slechte gewoontes kwijt te raken is ze te vervangen door betere en leukere gewoontes.

2. Onderzoek waar je energie van krijgt.  Zet die activiteiten meteen in je agenda! Niet slechts goede voornemens, daadwerkelijk plannen en doen. Boek de cursus gelijk. Spreek af samen met een vriendin te sporten, zo is het makkelijker vol te houden. Zet de wekelijkse wandeling alvast in je agenda, zodat je er aan denkt. En natuurlijk, al die activiteiten schrappen die jou geen energie meer geven, die je nog slechts uit plichtsgevoel of gewoonte doet.

3. Plan je vrije tijd en je rustdagen in. Zeker de bezige bijtjes onder ons doen hier goed aan. Een kruis in je agenda werkt uitstekend, dan heb je minder de neiging jezelf tekort te doen. Je hebt rust en vrije tijd nodig, dat is geen luxe maar een voorwaarde om gezond en gelukkig te leven.

4. Onderzoek welke kwaliteiten een grote rol spelen in jouw ervaring van gelukkig zijn. Zoek daar jouw woorden bij. De ene zal misschien rust en verdieping belangrijk vinden, de ander avontuur en vernieuwing, de volgende communicatie en dienstbaarheid. Zoek je eigen mix en kijk bij alles wat je gaat doen in 2015 of deze activiteit (werk, hobby, relaties) die elementen in zicht draagt. Zo maak je betere keuzes en krijg je later geen spijt.

5. Schrijf op wat jouw belangrijkste grote doelen zijn voor komend jaar en zie dit als jouw prioriteit. Dat kan afvallen zijn, of een studie, of sparen voor een vakantie. Zorg dat je hier energie van krijgt, maak het leuk, weet waar je het voor doet, beloon jezelf en zet het dan in je agenda.

6. Wekelijks even de tijd nemen om naar je agenda te kijken, helpt je jouw prioriteiten te bewaken en ook tijd te nemen voor rust en plezier. Een agenda gaat over veel meer dan plichten, hij helpt jou een prettig en vervuld leven te leiden.

Omdat HSP zoveel waarnemen van de wereld, worden ze vaak uit zichzelf getrokken. Ze verliezen zichzelf in wat ze waarnemen (zien, voelen, horen, etc).  Dit betekent dat ze energie kwijtraken, want energie volgt aandacht.

Om te voorkomen dat je teveel uit jezelf weggaat: blijf in alle situaties met een deel van je aandacht bij je fysieke lichaam, geaard en gecentreerd. Blijf observerend.  

Een andere manier om energie te verliezen is dingen persoonlijk maken, waar dit stukje over gaat. HSP blijven vaak met lastige situaties bezig  omdat het voelt alsof iets van henzelf is. Ze maken het persoonlijk, terwijl dit niet zo is. Dit kan veel frustratie geven. Er zijn een aantal manieren van iets persoonlijk maken die je last kunnen geven.

1. Mee-lijden in plaats van mee-leven door gebrek aan afstand.

Eén aspect van iets persoonlijk maken is dat je  mee gaat lijden, het waarnemen van andermans pijn verandert in je eigen pijn. De emoties gaan je beheersen omdat jij je afstand verliest. Je vriendin is ziek en jij bent van streek, je gaat in haar energie zitten en voelt jezelf ook beroerd.  Blijf liever bij jezelf (aarden en centreren) en help waar nodig, daar heeft je vriendin meer aan. Maak een verschil tussen medeleven en medelijden.

2. Denken dat iemands reacties met jou te maken hebben.

Het komt voor dat je ten onrechte denkt dat de vervelende situatie of reactie met jou te maken heeft. Iemand is chagrijnig en je trekt je dit persoonlijk aan,  terwijl iemand misschien gewoon met het verkeerde been uit bed is gestapt. Je voelt je dan bijvoorbeeld gekwetst of schuldig, of vindt dat die ander moet veranderen en raakt gefrustreerd.  Vaak vul je hier iets in dat niet klopt. Het helpt om je af te vragen of dat wat je invult wel klopt, andere opties te benoemen en het eventueel zelfs te vragen.

3. Iets of iemand willen veranderen, terwijl dit  niet jouw zaak of verantwoordelijkheid is.

Vervelender wordt het als jij je gedreven voelt een mens of situatie te veranderen welke  niet jouw zaak of verantwoordelijkheid is.  Denk aan een vriendin die blijft roken terwijl ze ziek is. Je vindt dat zij moet stoppen en maakt je vreselijk druk. Misschien maak je zelfs ruzie met haar.  Je vergeet dat het haar zaak is, niet de jouwe, maakt het onterecht persoonlijk.  

Je kunt een ander mens niet veranderen. Je kan hooguit een suggestie doen en haar helpen als ze zelf besluit te veranderen. Maar haar gezondheid en roken is haar zaak, haar verantwoordelijkheid. Mensen kunnen alleen zichzelf veranderen, jij kan die ander nooit veranderen.

Als je haar gezondheid persoonlijk maakt, raak jij ook gefrustreerd door iets waar jij geen invloed op hebt.  Je maakt je gevoel van welzijn afhankelijk van de acties van je vriendin. Je kan je dan slachtoffer voelen of zelfs je vriendin terechtwijzen omdat zij iets doet waar jij het niet mee eens bent.  Niet echt bevorderlijk voor de vriendschap. Verander  liever je eigen reactie op deze situatie. Je kan alleen jezelf veranderen, niet de ander. Stop je er druk om te maken, het is niet aan jou.  

Het is iets anders als jouw vriendin rookt in jouw rookvrije huiskamer. Jouw huiskamer en jouw gezondheid is namelijk wel  jouw zaak en  verantwoordelijkheid en daar kan en mag je wel iets aan doen.

Samengevat, ga niet volledig in je waarneming mee, blijf met je aandacht altijd deels bij jezelf. Kijk goed of je iets persoonlijk maakt op een van bovenstaande manieren en doe er iets aan. Houd je bezig met die dingen die echt persoonlijk zijn, haal er niet meer bij. Het lijkt simpel, maar voor HSP is dit een uitdaging. Als je dit echter lukt, geeft het veel rust in je leven. 

 

Een brief aan jezelf schrijven is een prima oefening om je energieniveau te versterken,  te visualiseren wie je wilt zijn en dit  in je leven te brengen. De wet van energie brengt dat in je leven waar je qua energie op gericht bent. Dan bedoel ik niet via wilskracht, maar via het principe van resonantie.

Deze techniek is een combinatie van affirmaties en visualisatie. Het voordeel is dat de oefening zeer eenvoudig is uit te voeren.

Je schrijft eerst een brief aan jezelf, waarin jouw toekomstige zelf je vertelt hoe je leven er uit ziet. Gebruik positieve bewoordingen en gebruik de tegenwoordige tijd. Beschrijf je leven  gloedvol en in details. Gebruik al je zintuigen, vertel wat je ziet, hoort, proeft, etc. alsof het er al is. Beschrijf wat je  wilt, houd je vooral niet in, maak er het mooiste plaatje van dat jij je kunt voorstellen en liefst nog mooier.

Deze brief aan jezelf lees je de komende maand elke dag aan jezelf voor. Doe net alsof je hem op zolder hebt gevonden en nu weet dat alles is uitgekomen. Geniet er van, beleef het, leef helemaal met de ervaringen van je toekomstige zelf mee. Weet dat alles is uitgekomen. Wees dankbaar voor het mooie leven dat je hebt.Ga helemaal in op je blijdschap.

Vermijd de valkuilen van jezelf kleiner maken, van ongeloof, van onzeker worden, van hard werken om het voor elkaar te krijgen. Zie het als een leuk spel. Hoe speelser je bent, hoe lichter je energie is en hoe makkelijker het wordt om open te staan voor deze mooie dingen in je leven.

Doe deze oefening een maand en kijk wat er gebeurt. Ik ben benieuwd naar je ervaringen.

De virtuele wereld kan voor hooggevoelige mensen een uitdaging zijn. In het kort laat ik een paar risico’s langskomen.

De virtuele wereld kan je de illusie geven dat je leeft, dat je veel contacten met gelijkgestemden hebt, dat je iets met je leven doet. Als je echter vooral achter de computer duikt en niet gewoon je bezigheden en contacten in de ‘echte wereld’ hebt, leef je in een schijnwereld. Dit kan pittige gevolgen hebben,  zoals verslavingen en sociale isolatie. Hoe vaak zie je niet dat mensen naast elkaar op een terras zitten en allebei verdiept zijn in de virtuele wereld?

In de ‘echte wereld’ vormen we in contacten een beeld van mensen op basis van onze indrukken en persoonlijke ervaringen. Iemands uiterlijk, gedrag, manier van praten,  blik, karaktertrekken, intelligentie, interesses, enthousiasme, uitstraling, etc. Die informatie vergelijk je innerlijk met je verleden en voorkeuren. Die beeldvorming is op zich al een vereenvoudiging van de werkelijkheid.

In contacten op internet heb je nog minder informatie. Je ziet iemand niet en weet alleen die dingen die iemand op internet wenst te delen. Het is een selectie, een openbaar plaatje. Vervolgens maak je op basis van dit beperkte plaatje een eigen plaatje op basis van jouw verleden en voorkeuren. Dit hoeft dus totaal niet te kloppen met hoe iemand  werkelijk is.  Gevoelsmatig lijken het echter  gauw vrienden. Als je elkaar ooit live ontmoet, valt het vaak tegen. Erger is, dat het gevoel  van verlies en teleurstelling er wel is!

Op het internet wordt op een beperkte manier gecommuniceerd,  mensen chatten of sms-en in korte zinnetjes. Hier kunnen veel misverstanden ontstaan, je ziet geen gelaatsuitdrukking, weet niet hoe iemand het werkelijk bedoelt, weet niet in wat voor humeur iemand is. Heel veel ruzies ontstaan door het verkeerd begrijpen van elkaar.  

Het contact op afstand  nodigt sommige mensen uit meer te zeggen of vertellen dan ze normaal zouden doen aan vreemden.  Je kunt teveel vertrouwde zaken delen, zeker als je ergens vol van bent of in de problemen zit. Het is fijn als mensen met je meeleven, ook op internet, maar het vervangt geen werkelijk contact.  Daarnaast gaat niet iedereen zorgvuldig met de gedeelde informatie om. Ook vormen zij natuurlijk ook weer een plaatje van jou dat niet klopt. Trouwens, de marketingstrategen doen dit eveneens ook op basis van wat jij openbaar deelt.

Ten tweede gooien sommige mensen door de relatieve anonimiteit van internet alles er uit wat voor hun mond komt. Ze leveren gemakkelijk negatief commentaar en doen soms ronduit lelijk tegen elkaar. Dit kan je hard treffen, zelfs als je weet dat het in wezen onbekenden zijn.

Het internet zelf en alles wat wordt gedeeld in woorden, foto’s, filmpjes,  heeft een eigen energie. Dat wat je ziet en leest,  beïnvloedt jouw energie. Als je concentreert op positieve zaken, is dat niet zo’n punt. Als je niet selectief bent en jezelf niet energetisch hoog houdt, kun je helaas ook nare energie van andere mensen opslurpen, jezelf naar beneden halen.

Het internet kan je overvoeren met informatie. Helaas is de informatie vaak summier of slecht onderzocht. Er wordt van alles beweerd zonder bronnen. Meningen worden verkondigd als de waarheid, terwijl het alleen een mening is. Of er wordt iets verkondigd om er een drama van te maken, aandacht te krijgen, veel  likes  bijvoorbeeld. Dus wees kritisch en selectief in wat je leest, deel niet alles wat je emotioneel raakt, zonder verder onderzoek.

Een hele praktische is dat de computer een straling heeft die je beïnvloedt. De computer zorgt ook dat je soms teveel zit en teveel binnen zit. Dus voor je gezondheid is dit niet goed.

Hoewel deze zaken voor alle mensen gelden, kunnen HSP kwetsbaarder zijn. Het belangrijkste is dat je als HSP in contact blijft met de echte wereld, de internet contacten relativeert en emotionele banden vooral creëert met ‘echte mensen’. Daarnaast is het belangrijk goed na te denken over je relatie met het internet, maak duidelijke keuzes daarin op basis van onder meer bovenstaande informatie.

Een aspect van hooggevoeligheid dat niet zo bekend is, is weersgevoeligheid . Dan bedoel ik niet de bekende winterdip, maar gevoeligheid voor winderig, stormachtig weer, ofwel windgevoeligheid.

De afgelopen dagen ging het opeens aardig tekeer in Nederland. Dit heeft bij veel HSP direct een impact op het energieniveau en de stemming, die duikkelen omlaag. Als  het weer zich herstelt, gaat het energieniveau omhoog en voelen ze zich prettiger. Ik weet dit uit eigen ervaring en uit die van cursisten. Het is de moeite waard voor jezelf na te gaan of dit voor jou ook geldt. Hoe voel jij je als het hard waait of stormt en regent?

Wat kan je er aan doen:

1. Het helpt als je het in de gaten hebt. Dan is de neiging om je druk te maken over je moeheid en te gaan zoeken naar oorzaken weg (wat HSP snel doet) weg en kan je werken aan oplossingen.

2. Ga naar buiten, binnen zitten werkt moeheid meer in de hand dan buiten zijn en bewegen. Je vermijdt de weersinvloeden echt niet door binnen te zitten. 

3. Neem je rust waar nodig en pas je programma zoveel mogelijk aan. Doe dingen die bij je energieniveau passen en vertroetel jezelf ook wat meer.

4. Licht en warmte hebben een positieve invloed op zowel je energieniveau als je stemming. Denk eens aan een zonnebank, of een lekker dekentje om  je heen.

Voor meer tips kun je terecht bij de cursus Omgaan met hooggevoeligheid die 1 september 2014 start.

Hooggevoelige en stressgevoelige mensen denken veel na en dit kost bergen energie. In de laatste nieuwsbrief heb ik enkele tips vermeld hoe je de stopknop vindt, hoe jij je hoofd en emoties tot rust kan brengen, met name als die de negatieve kant opgaan. Hier even de herhaling.

1. Als je denkt over 'wat je niet wilt', zet die gedachten dan meteen om in 'wat je wel wilt'. Daar zijn je hersenen voor bedoeld: oplossingen zoeken. Je voelt je ook meteen beter.

2. Als je negatief denkt, zeg hardop 'stop' of 'delete' en vervang de gedachte door een positieve affirmatie. Jij bent de baas over je eigen hoofd.

3. Als jij je ergens druk om maakt, vraag je dan af wiens zaak het eigenlijk is: de jouwe, die van een ander of die van God? Je hoeft je alleen bezig te houden met je eigen zaak.

4. Stel je voor dat je op een stille natuurplek bent en bekijk die plek uitgebreid met je innerlijke oog. Dit brengt je brein meteen tot rust.

5. Zing of lees hardop. Dit stopt een negatieve stroom gedachten. Intensief bewegen of sporten helpt ook. Je brein kan namelijk maar één ding tegelijk.

6. Hou je in algemene zin vooral bezig met dingen die echt belangrijk voor je zijn, maak bewuste keuzes en neem op tijd rust.

Wil je meer weten, kijk dan eens naar de verschillende cursussen. Hierin wordt dieper op het denken ingegaan.

Zoveel zieke mensen. Toch gaan de meeste mensen op de oude voet door, alsof hun niets kan gebeuren, alleen met die ander . We weten dat we ongezond leven. Toch stoppen we ons lichaam vol met ongezonde troep . We rennen als dolgedraaide robots door ons leven, zodat de stress ons lijf nog mee r ondermijnd.   Als ons lijf en geest het logischerwijze opgeven, nemen we een pilletje of technologisch hulpmiddeltje  en hoppa daar gaan we weer. Zelden veranderen we onze levensstijl.

Het duurt soms even voor je door hebt wat je jezelf aandoet.  Het duurt soms even om te zien dat je ziekte beter kan voorkomen. Het duurt soms even voor je door hebt dat al die pillen en hulpmiddelen zelden volledig herstel geven.

Waarom doen we dit? Dit komt deels  omdat we gewoontedieren zijn. Het valt niet mee om je patronen te veranderen, daar moet je drie maanden de tijd voor nemen.   We zijn ook sociale dieren, bijna iedereen leeft zo en we gaan gewoon met de stroom mee.  Als we willen veranderen, neemt ook de sociale druk toe dit niet te doen. Daarnaast  is het moeilijk om uit de overvloed aan informatie, de juiste informatie over gezond leven te filteren.

Uiteindelijk kan je alleen zelf uit dat ongezonde patroon komen. Dat kost inspanning.  Ga eens kijken waar je gezonder kan eten, ga eens kijken hoe je minder stress in je leven krijgt.  Elke stap is er weer een. Je kan beginnen met:

meer water drinken
meer fruit of groente en fruit eten
elke dag tien minuten mediteren
elke dag een half uur bewegen
geraffineerde suikers uit je menu te schrappen

Dit scheelt al heel wat. Klinkt simpel hè? Nu nog doen.  Je loopt geheid tegen je oude patronen op en dat maakt het lastig. Maar het is de moeite waard, na een maand voel jij je veel gezonder.  En je voorkomt zo heel wat stress en ziekte in je leven. Je geniet nu meer van het leven en je geniet langer van het leven. Wat wil je nog meer?

Een aantal hooggevoelige mensen heeft door  nare ervaringen in het verleden de neiging in een slachtofferrol te stappen. Dit slachtoffergedrag heeft niet zozeer met hooggevoeligheid te maken, maar met pijnlijke ervaringen uit het verleden.

Hooggevoeligheid maakt het echter wel lastiger om uit die slachtofferrol te stappen.  Dit komt omdat  hooggevoelige mensen  zich door hun ‘anders-zijn’ wat sneller onbegrepen of minderwaardig voelen ten opzichte van andere mensen.  Daarnaast hebben ze hoge normen, waarden en idealen, soms bijna tot de idee dat er perfecte mensen en heiligen zouden bestaan.  Dan projecteren ze hun hoge idealen en verwachtingen op de alledaagse mensen  en vanzelfsprekend komen die nooit uit. Sowieso zijn hooggevoelige mensen door de sterke zintuiglijke prikkels en emoties vaak te sterk op de buitenwereld gericht.

Bij het slachtoffergevoel komt soms de stiekeme verwachting dat die ander je moet redden en tegelijk de compleet tegenstrijdige verwachting dat niemand dat ooit zal doen.  Het drama is dat hooggevoelige mensen steeds met die ander bezig te blijven, de pijn blijven voelen en niet bij zichzelf te rade gaan. Ze vragen zich niet af waarom ze zo heftig reageren, maar blijven in de oude reacties hangen.

Slachtofferschap is in wezen een mechanisme uit de jonge jaren, toen je nog niet zoveel invloed op je leven had, toen andere mensen je gevoel van geluk bepaalden. Door in termen van slachtofferschap te blijven denken en handelen, maak je jezelf opnieuw het slachtoffer van de situatie en herhaal je ervaringen uit het verleden. Dit versterkt je gevoel van machteloosheid.

Als de pijn en het slachtoffergevoel vanuit het verleden wordt geactiveerd in een situatie in het heden, kan het er heftig aan toegaan, zeker bij emotioneel intense mensen. Sommigen trekken zich boos terug om die vermeende slechtheid van de ander, ze willen niets meer met die ander te maken, ze vinden dat die ander het goed moet maken, alles ligt aan die ander.  Anderen geven eerder zichzelf hardhandig op de kop over hun eigen vermeende slechtheid.

Sommigen reageren ook ongewoon boos, stekelig, verwijtend, oordelend, gaan eisen stellen en verklaren de ander de oorlog.  Kortom, die ander wordt als gevaarlijke dader gezien en zijzelf zijn het arme slachtoffer. En zonder dat ze het beseffen, veranderen ze zelf van slachtoffer in dader met hun boosheid.

Een van de lastigste dingen voor hooggevoelige mensen is om uit de slachtofferrol en eventuele daderrol te blijven. Leer het verschil maken tussen hooggevoeligheid en dit soort oude patronen en onderzoek waar jij ongemerkt in oude pijn blijft stappen. Hooggevoeligheid kan al heftig genoeg zijn zonder dit alles.

Ons geluk hangt niet af van de omstandigheden, maar van onze reactie op de omstandigheden, op wat we van een situatie of van onszelf denken. Emoties vloeien daar uit voort. Vandaar dat mensen heel verschillend kunnen reageren op eenzelfde situatie. Je emoties worden bepaald door de gedachte óver de situatie.

Waar we meestal  'last' van hebben zijn negatieve gedachten die tot onprettige emoties leiden en dus tot veel stress. Als je die gedachten steeds gaat herhalen in je leven vormt zich een overtuiging. Een overtuiging is een gedachte die je steeds herhaalt en  dus ook leidt tot herhalende emoties.

Het is belangrijk je gedachten en overtuigingen te onderzoeken en als het tot negatieve emoties leidt de overtuiging te veranderen. Nu zijn we geneigd de overtuiging vooral te onderzoeken en te veranderen vanuit ons drukke denkhoofd (betagolven in de hersenen). Dit drukke denkhoofd is nu juist de plek waar dit soort gedachten worden gecreëerd en herhaald, daar zit zogezegd de 'grammofoonplaat'. 

Om een overtuiging  te onderzoeken en werkelijk te veranderen, kan je die beter vanuit een meer ontspannen staat onderzoeken (alfagolven bijvoorbeeld). Werkelijke verandering vindt plaats op een dieper niveau. 

Breng jezelf via meditatie tot ontspanning (alfagolven of nog rustiger hersengolven) en onderzoek dán de overtuigingen. Kijk dan naar de negatieve gedachte en nare emoties die dit geeft. Kijk hoe dit zich in je leven heeft herhaald en wat de consequenties waren. Vervang vervolgens de negatieve overtuiging door een positieve. Stel je dan voor hoe anders je  reacties dan zouden zijn, hoe je emotioneel evenwichtiger of positiever zou reageren. Maak een affirmatie van deze andere manier van denken en kom dan terug naar het hier en nu.

Dit is heel in het kort hoe je jouw overtuigingen kan veranderen. Een van de dingen die we oefenen in de meditatieworkshops en in de retraites. Heb je interesse, kijk dan eens verder op mijn website.

Welke overtuigingen zou jij willen veranderen?

Hooggevoelige mensen nemen veel waar van hun omgeving en van andere mensen, meer dan gemiddeld. Dit heeft als risico dat ze te sterk op de buitenwereld gericht raken. Ze raken het contact met hun innerlijk centrum kwijt, geven de macht over hun leven uit handen en proberen de ander te veranderen in plaats van zichzelf. Ze maken dan geen onderscheid meer tussen henzelf en de ander.

Als er problemen zijn, kan die gerichtheid op de ander zorgen dat je de oplossing buiten jezelf zoekt. Je ziet vooral wat de ander doet,  gaat daar over malen. Je gaat van alles over die ander bedenken en wil dat ze naar je luisteren en zich anders gaan gedragen. Die ander moet veranderen, pas dan kan jij weer gelukkig zijn  Je kan je eens afvragen, is het eigenlijk mijn zaak wel te bepalen hoe die ander zich moet gedragen in mijn ogen? En hoe groot is de kans dat die ander verandert? 

Dit steeds met de ander bezig blijven kan ook zorgen dat je in de slachtofferrol stapt, omdat je jouw geluk laat afhangen van de ander. Je bent dan voortdurend aan het reageren op wat die ander doet in plaats van jouw leven zelf in de hand te nemen.

De enige manier om hier mee om te gaan is eerst eens naar jezelf te kijken met vragen zoals:
Waarom ben ik in deze situatie terechtgekomen?
Wat draag ik er zelf aan bij?
Wat laat ik gebeuren?
Welke overtuigingen liggen hieraan ten grondslag?
Heb ik dit vaker met mensen, herhaalt zich dit?
Wat kan ik aan mijn overtuigingen en mezelf te veranderen?

Pas dan kan je keuzes maken en je leven actief in de hand nemen. Dit onderzoek brengt je bij jezelf terug. Het helpt je belemmerende overtuigingen en patronen te ontdekken en het zelf anders te gaan doen, in plaats van te hopen dat het geluk van de ander komt.

Het is nog altijd zo, VERANDER DE WERELD, BEGIN BIJ JEZELF. Waar ga jij het nu anders doen?